كليدواژه :
طبقه‌بندي , جهاني شدن , ليبراليسم , اسلام , رشد و توسعۀ اسلامي
چكيده فارسي :
جهاني شدن، نيروي يكپارچه كننده اي است كه جامعۀ جهاني را به‌سان بافت همگوني در مي آورد. اين بافت يكپارچه، از يك‌سو، پديده اي اقتصادي و دربردارندۀ گردش سرمايه، انتقال فناوري و تجارت كالا و خدمات است؛ از سوي ديگر، ماهيتي غيراقتصادي دارد كه گسترش آراء، عقايد، هنجارها و ارزش ها را شامل مي شود. با رويكردي تبارشناسي به اين پديده مي توان مشاهده كرد كه جهاني شدن، ريشه در آراء و انديشه هاي مكتب ليبراليسم دارد و در مواجهه با رقبا يا شركاي فكري و مناطق جغرافيايي مختلف، آثار و پيامدهاي متفاوتي نيز در پي داشته است. اگر دوران جنگ سرد و نظام دوقطبي، دورۀ ايدئولوژي هاي متضاد و مواجهۀ آن‌ها با يكديگر بود؛ امروزه با حاكميت انديشه و نهادهاي ليبراليستي، سخن از آلترناتيوهاي ديگر دشوار است. در اين بين، آنچه جهان اسلام و به‌خصوص ايران، در حوزۀ اقتصاد با آن مواجه است؛ اشكال مختلف رويارويي با فضاي حاكم متأثر از جهاني شدن اقتصادي ليبراليستي اعم از مقابله، انطباق، انكار يا الگوبرداري و بومي سازي جهاني شدن (globalization) است. در واقع، مسئلۀ اصلي اين است كه باتوجه به حاكميت مباحث جهاني شدن در ابعاد مختلف (از جمله اقتصاد) و ترويج آن از سوي نهادهاي سرمايه دارانه از يك طرف و تجربۀ عملي (practice) كشورهاي مختلف جهان در اتخاذ و اجراي اصول و موازين برآمده از آن از طرف ديگر، باعنايت به اينكه «اسلام» در مباحث معرفت شناسي و هستي شناسي با «ليبراليسم» تفاوت هاي بنياديني دارد، آيا صحبت از مدل هاي رشد و توسعۀ اسلامي جايز است
چكيده لاتين :
Globalization is an integrative force that unifies the global society. On the one hand, this integrated form is an economic phenomenon which includes capital flow, transfer of technology and trade of goods and services. On the other hand, it has a non-economic nature that includes development of ideas, norms and values. From a genealogical point of view, globalization has its roots in liberalism. Facing other rivals or other intellectual partners and varied geographical regions, it has different effects and consequences. If the period of cold war and bipolar system was of contradicted ideologies, nowadays with the ruling of liberal thought and institutions, it is hard to talk about other alternatives. Meanwhile, the world of Islam and specially our country, Iran, is encountering different forms of the dominant atmosphere affected by a liberal economic globalization. It is using strategies such as countering, adoption, denying or nativization of globalization. The main question is that can we speak of Islamic models of growth and development in respect of privilege of globalization in different aspects (such as economics), its promotion by capitalistic institutions on the one hand, and countries' practical experiment in adoption and exclusion of its principles, on the other hand? We should also note that there are basic differences between Islam and liberalism in epistemological and ontological dimensions.
