بررسي غلظت سرب، نيكل و جيوه در پساب و عضله سه گونه ماهي گل خورك (Boleophthalmu Dussumieri)، ساردين (Sardinella Melanura) و شوريده (Otolithes Ruber) درخور موسي

Assessment of the Lead, Nickel and Mercury Concentrations in Effluent and Muscle of Three Species of Boleophthalmus Dussumieri, Sardinella Melanura and Otolithes Ruber in KhorMusa

اين پژوهش به‌منظور بررسي غلظت سرب، نيكل و جيوه در عضله سه گونه ماهي گل خورك (Boleophthalmus Dussumieri)، ساردين (Sardinella Melanura) و شوريده (Otolithes Ruber) در محل خروجي پساب كارخانه پتروشيمي بندر امام خميني (ره) واقع درخور موسي در تابستان سال 1392 انجام گرفت. نمونه‌برداري آب از فواصل 0، 150، 300، 450 و 600 متري از محل خروجي پساب كارخانه در سه تكرار انجام شد. صيد ماهي در نزديك‌ترين محل به خروجي انجام و از هرگونه ماهي 30 عدد صيد و نمونه مركب تهيه شد. بافت عضله‌ي ماهي جداسازي و پس از هضم با اسيد، ميزان فلزات سنگين با استفاده از دستگاه جذب اتمي قرائت گرديد. نتايج آزمايش ميانگين غلظت سه فلز سنگين سرب، نيكل و جيوه را در آب به ترتيب 76/98، 169/72 و 0/873 ميكروگرم بر ليتر نشان داد كه غلظت جيوه بيش‌ ازحد مجاز استاندارد سازمان بهداشت جهاني مي‌باشد. در رابطه با غلظت فلزات در بافت عضله، نتايج آزمايش ميانگين غلظت سرب در عضله‌ي هر سه ماهي را به ترتيب 2/52±632، 7/34±441 و 7/94±389 ميكروگرم بر كيلوگرم و ميانگين غلظت جيوه را براي اين ماهيان به ترتيب 0/58±91/9، 2/93±5/19 و 1/48±47/1 ميكروگرم بر كيلوگرم وزن خشك نشان داد كه از حد استاندارد انجمن غذا و داروي آمريكا و سازمان بهداشت جهاني كمتر بود. همچنين نتايج آزمايش غلظت نيكل را در اين ماهيان به ترتيب 8/14±972، 4/16±602 و 7/23±497 ميكروگرم بر كيلوگرم وزن خشك نشان داد كه بيش‌ازحد مجاز سازمان بهداشت جهاني بود.

This study was performed with aims to determine the concentration of lead, nickel and mercury in muscle of three species of Boleophthalmus dussumieri, Sardinella melanura and Otolithes ruber in Khor Mousa area in summer of 2013. Water sampling was performed from intervals of 0, 150, 300, 450 and 600 meters from the output effluent of Bandar Imam petrochemical factory in triplicate. Compound sample it was prepared with 30 numbers of each species at the nearest of outlet. Muscle tissue isolated and with wet method digested and then its heavy metals was analyzed by using atomic absorption. The results of experiment showed that mean concentration of Pb, Ni and Hg in water samples were respectively 76.98, 168.72 and 0.873 µg/lit, that the concentration of Hg was exceeded from the normal range by the WHO (World Health Organization) standard. According to the test results in muscle tissue, mean concentration of Pb was respectively 632±2.52, 441±7.34 and 389±7.94 µg/kg dry mater and Hg was respectively 9.91±0.58, 19.5±2.93 and 47.1±1.48 µg/kg dry mater, that these concentrations were less than the standard limit of WHO and FDA (Food and Drug Administration). Also, the concentration of Ni was determined respectively 497±7.234, 602±4.16 and 972±8.14 µg/kg dry mater that was more than the standard limit of WHO.