تعيين مناطق با اولويت حفاظتي در تالاب جازموريان با استفاده از داده‌هاي ماهواره‌اي، ارزيابي چند معياره و منطق فازي

Determining the area with high protection priority in Jazmourian wetland using remote sensing data and multi criteria evolution method with FUZZY logic

پيامد افزايش جمعيت انسان، افزايش مصرف منابع و كاهش تنوع زيستي است. روند فزاينده انقراض موجب شده با توجه به ارزش‌هاي ذاتي گونه­ ها اقدام به حفاظت از آن‌ها كند و نتيجه اين كار شكل‌گيري مناطق حفاظت‌شده است. تالاب جازموريان يك تالاب فصلي در غرب استان سيستان و بلوچستان است كه از طيف وسيعي از گونه ­هاي حيات‌وحش و بخصوص انواع پرندگان، در جنوب شرق ايران حمايت مي‌كند. به‌ منظور فراهم ساختن حمايت مؤثر از وحوش زيستاي تالاب جازموريان، نقشه مناطق با اولويت حفاظتي زياد اين زيستگاه تهيه گرديد. به اين منظور ابتدا نقشه كاربري و پوشش اراضي منطقه با استفاده از داده ­هاي ماهواره لندست 5، سنجنده TM مربوط به فروردين سال 1389 به روش طبقه­ بندي تركيبي تصاوير ماهواره­ اي در شش طبقه تهيه گرديد. براي تعيين مناطق باارزش حفاظتي بيشتر، با استفاده ازنظر كارشناسان و مردم محلي و به روش دلفي معيارهاي مهم در اين زيستگاه در چهار طبقه فاصله از جاده، مناطق مسكوني، آب‌هاي عميق و پوشش گياهي تعيين شدند. به‌منظور تعيين وزن هركدام از معيارها از روش AHP استفاده گرديد. براي هركدام از معيارها، نقشه فاصله تهيه و پس از تعيين نوع تابع فازي و فازي نمودن نقشه فاصله، لايه­ ها با استفاده از ارزيابي چند معياره و به روش تركيب خطي وزني WLC باهم تلفيق شدند و نقشه مناطق با اولويت حفاظتي تهيه گرديد. با توجه به اينكه برخي مناطق داراي حداقل سطح مؤثر نبودند، لكه­ هاي با مساحت كمتر از 10 هكتار، با اعمال فيلتر حذف و حدود ده درصد كل منطقه به‌عنوان نواحي امن در نظر گرفته شد.

As result of population growth, natural resource using have increased and biodiversity has decreased. The high rate of extinction has caused to more attention to vital values of species and this has led to protective measures in protective areas. Jazmorian is a seasonal wetland in the western Sistan and Balochestan province. It protects a lot of wildlife species, especially bird’s community in south east of Iran. In order to effective conservation of wildlife communities in Jazmorian wetland, the map of areas with high protected priority was created. At the first, land use and land cover map, was produced using Landsat 5, TM sensor image for April, 2010 using hybrid image classification method. For determining area with high conservation value, criteria’s were determined with collecting expert and local people idea using Delphi method and criteria’s were determined as four class distance from roads, residential areas, deep water and vegetation. AHP method was used to determine the criteria’s weight. For each criteria, distance maps were produced and then FUZZY functions were determined and turned to fuzzy maps. Then using multi-criteria evaluation and with weighted linear combination method, Fuzzy layers were combined and area with high conservation priority (safe zone area) were determined. Some area with lower than 10 hectares, which didn’t have effectiveness for proper protection management, using filtering method were removed. Finally near 10 percent of study area were determined as safe zone.