تجارت جهاني و خودكفايي گندم در جهان

بخش كشاورزي يكي از مهم­ترين بخش ­هاي اقتصاد محسوب مي­شود، از اين رو خودكفايي در اين بخش بسيار حايز اهميت است. مقاله‌ حاضر به دنبال مطالعه اثرات تأسيس سازمان تجارت جهاني در سال 1995 بر خودكفايي توليد گندم پنج قاره جهان مي­باشد و از آن‌ جايي كه تجزيه و تحليل كمي توليد از طريق مقدار بهينه عوامل توليد در كشاورزي، از لوازم اصلي نيل به خودكفايي است، مقايسه تطبيقي سهم عوامل توليد گندم جهان، قبل و بعد از تأسيس سازمان تجارت جهاني از ديگر اهداف مورد بررسي مي­ باشد. از اين رو براي دسترسي به اثرات نهاده‌ها، دو تابع توليد كاب و داگلاس طي سال‌هاي 1995-1981 و 2010- 1996 براي كشور­هاي توليدكننده گندم جهان به روش داده ­هاي تابلويي برآورد گرديده است. نتايج نشان داد، طي دوره 30 ساله 2010-1980، روند خودكفايي توليد گندم سه قاره آفريقا، آمريكا و آسيا، از ثبات برخوردار بوده است، در حالي كه تأسيس WTO منجر به افزايش اندك در خودكفايي گندم قاره اروپا و كاهش نوسانات خودكفايي گندم قاره اقيانوسيه گرديده است. هم‌چنين، مشخص گرديد كه بذر مصرفي گندم قبل از تجارت جهاني و كود شيميايي بعد از تجارت جهاني بيشترين اثرگذاري را بر عملكرد در هكتار گندم داشته ­اند و سهم نهاده نيروي انساني بعد از تجارت جهاني كاهش و بهره­ وري اين نهاده افزايش يافته است.