اسطورة قرباني در آثار بهرام بيضايي

Myth of Sacrifice in the Works of Bahram Beyzai

آيين قرباني از كهن ترين آيين هايي است كه در ميان اديان و ملل مختلف مورد توجه بوده است. انسان ها در تمامي اعصار تلاش كرده اند تا با دادن هديه و قرباني به پيشگاه خدايان، خشنوديشان در را جلب نموده، از خشمشان در امان باشند. هدف پژوهش حاضر، تحليل اسطوره قرباني در فيلمنامه ها و نمايش نامه هاي بهرام بيضايي است. وي با شناخت گستردهاي كه از اسطوره ها دارد در نگارش آثار ادبي خود از انواع آنها بهره مي برد. او در نگاشته هايش، به دو شيوه از اسطوره قرباني استفاده مي كند. نخست، در خلال داستان به شكل صريح به اجراي اين آيين، آن هم به اشكال گوناگون و براي اهداف مختلف پرداخته است. دوم، نمايشنامه ها يا فيلمنامه هايي آفريده كه در دل روايت قهرمان - قربانيرا جاي داده اند. البته اين نويسندة خلاق گاهي از هر دو شيوه، استفاده ميكند. در اين بررسي، نمايشنامة فتح نامه كلات و فيلمنامه هاي قصه هاي مير كفن پوش زمين طلحك و ديگران طومار شيخ شرزين تحليل شده اند. نتيجة اين بررسي نشان مي دهد ييضايي از انواع قرباني، در بخشِ مناسك قرباني استفاده كرده است پيشكش هاي خوني انساني پيشكش هاي خوني حيواني و پيشكش هاي غيرخوني از نوع آشاميدني ها. بيضايي از سه نوع هدف قرباني در روايتهايش بهره برده است كفاره اي توسلي و شكرگزاري شيوة دوم يعني قهرمان -قرباني نيز در آثار او چشمگير است

Sacrificing is one of the oldest rites that has been noticed by religions and nations.Throughout the ages, human beings have tried to obtain the satisfaction of the gods and to protect from the anger of them by giving gifts and sacrificing. The aim of the present article is to analyze "the myth of sacrifice" in the screenplays and plays of Bahram Beyzai. Beyzai has an extensive knowledge about myths and has used a variety of them to write his literary works. In his writings, he has used "the myth of sacrifice" in two ways. First, throughout a story, he has explicitly spoken about the ritual of "myth of sacrifice" in various forms and for various purposes. Second, he has created screenplays or plays that "hero-sacrifice" is the main character of them. and sometimes, this creative writer uses both ways. In the present article, the play Kalat Claimed and screenplays The Tales of Mir-e Kafanpoush, The land, Talhak and the Others and The Scrolls of Sheikh Sharzin are analyzed. The results of the research show that Beyzai uses a variety of sacrifices, such as bloody-human, bloody-animal, and unbloody (drinks) sacrifices. In his narratives, he divides the purpose of sacrificing into three types: for atoning, for imploration and for thanksgiving. Also, "hero-sacrifice" has a significant presence in his works.