بررسي مزيت نسبي توليد محصولات كشاورزي مبتني بر زيست فناوري (مطالعه موردي: گندم و ذرت در استان فارس)

An Investigation of Comparative Advantage of Agricultural Production based on Biotechnology (Case Study: Wheat and Corn in Fars Province

امروزه با توجه به محدوديت منابع توليد موجود در كشور، استفاده از فناوري‌هاي نوين نقش مهمي در صرفه‌جويي مصرف نهاده‌ها، افزايش بهره‌وري و بهبود مزيت نسبي در توليد محصولات كشاورزي دارد. در اين راستا، زيست فناوري از اهميت ويژه‌اي برخوردار است. لذا با توجه به اهميت موضوع و فقدان مطالعه‌اي در زمينه اثر به كارگيري فناوري زيستي در مزيت نسبي توليد محصولات كشاورزي، تحقيق حاضر با هدف تعيين شاخص‌هاي مزيت نسبي توليد ناشي از ورود بيوتكنولوژي به عرصه توليد محصولات گندم و ذرت در استان فارس انجام شده است. بر اين اساس با توجه به اطلاعات در دسترس از انواع كودهاي زيستي و تركيبات مختلف آن با كود شيميايي، در چندين سناريو، شاخص‌هاي مزيت نسبي شامل DRC، SCB و NSP براي دو محصول منتخب، در سال 1392 محاسبه گرديد. نتايج بيانگر آن است كه كاربرد كود زيستي به عنوان مكمل و يا جايگزيني با بخشي از كود شيميايي(50 درصد و 100 درصد)، منجر به بهبود شاخص‌هاي مزيت نسبي مي‌شود، به طوري كه شاخص DRC گندم از 1/13 در سناريو(1) به 0/49 در سناريو (4) كاهش مي‌يابد. همچنين در رابطه با ذرت نيز تلفيق كود زيستي با كود شيميايي منجر به كاهش شاخص DRC از 0/28 در سناريو (1) به 0/15 در سناريو (4)، مي‌شود. شاخص‌هاي SCB و NSP نيز بهبود مزيت نسبي توليد گندم و ذرت را در اثر جايگزيني كود زيستي با كود شيميايي بيان مي‌نمايد. بنابراين با توجه به نتايج، استفاده از زيست فناوري در مديريت تلفيقي تغذيه، عملا موجب بهبود تغييرات هزينه توليد مي‌گردد. لذا انتظار مي‌رود با ترويج اين قبيل فناوري بتوان به اقتصادي‌تر شدن فرايند توليد در بخش كشاورزي كمك نمود.

Nowadays, due to the limited existing resources of the country, the use of modern technologies has an important role in saving inputs consumption, increasing productivity and gaining a comparative advantage in agricultural production. In this regard, biotechnology has particular importance. Considering the importance of the issue and the lack of study about the effect of applying biological technologies in comparative advantage of agricultural production, so this research to determine indexes comparative advantage of production with biotechnology entry in the field of wheat and corn production in Fars Province is done. Accordingly, based on available information from variety biological fertilizers and its different combinations with chemical fertilizer the indexes of comparative advantage including DRC, SCB and NSP in 1392 are calculated in several scenarios. The results indicate that the use of bio fertilizer as a supplement or replacement with part of chemical fertilizer (50% & 100%) will improve the comparative advantage indicators, so that the DRC index of wheat reduced from1/13 in scenario (1) to 0/49 in scenario (4). Also about corn the combination of bio-fertilizer with chemical fertilizer leads to decrease DRC index from 0/28 in scenario (1) to 0/15 in scenario (4). Also SCB and NSP indexes have shown the comparative advantage improvement in wheat and corn production due to this replacement. Therefore, according to the results the use of biotechnology in consolidated management of nutrition will improve the changes in the production cost practically. So it is expected to be more economical to promote such technology in production process of agriculture.