پديد آورندگان :
محمدي روزبهاني، مريم دانشگاه آزاد اسلامي واحد اهواز - گروه محيط زيست , سبحان اردكاني، سهيل دانشگاه آزاد اسلامي واحد همدان - گروه محيط زيست , مشعل پور فرد، راضيه دانشگاه آزاد اسلامي واحد اهواز
كليدواژه :
جوامع كف زي , تجمع زيستي , فلز سنگين , خورموسي
چكيده فارسي :
فلزات سنگين به دليل برخورداري از قابليت پايداري بالا و تجمع زيستي از مهم ترين آلاينده هاي بوم سازگان هاي آبي محسوب شده و حائز اهميت مي باشند. اين پژوهش با هدف بررسي همبستگي بين غلظت تجمع يافته آلومينيوم، روي و سرب در رسوبات با ماكروبنتوزهاي ساكن خوريات موسي در سال 1391 انجام يافت. نمونه برداري از رسوب توسط گرب ون وين انجام يافت. پس از انتقال نمونه هاي ماكروبنتوزي تثبيت شده به آزمايشگاه و شستشو در الك 0.5 ميكرون، نسبت به شناسايي گونه ها اقدام شد. پس از هضم اسيدي نمونه هاي رسوب و ماكروبنتوز، غلظت تجمع يافته عناصر توسط دستگاه ICP قرائت شد. پردازش آماري نتايج نيز از طريق آزمون هاي شاپيرو- ويلك، تي تك نمونه اي، آناليز واريانس يك طرفه و ضريب همبستگي پيرسون توسط نرم افرار SPSS انجام يافت. نتايج بيانگر آن بود كه بيشينه ميانگين غلظت عناصر آلومينيوم، روي و سرب بر حسب ميلي گرم در كيلوگرم در نمونه هاي رسوب به ترتيب برابر با 80/0±620/29، 24/0±136/0 و 3/0±10/47 و در نمونه هاي ماكروبنتوز با 619.401±8510/1111، 5/32±48.76 و 3/99±/0024 به ترتيب مربوط به گروه هاي Bivalvia، Gastropoda و Crustacea است. همچنين ميانگين غلظت عناصر روي و سرب در نمونه هاي رسوب كم تر از رهنمود WHO است. نتايج آزمون همبستگي نيز نشان داد بين ميانگين غلظت تجمع يافته عنصر سرب در نمونه هاي رسوب و گروه ماكروبنتوزي شكم پايان همبستگي معني دار وجود دارد. بنابراين گرچه رسوبات منطقه مورد مطالعه به فلزات سنگين روي و سرب آلوده نيست، ولي استقرار صنايع مختلف پتروشيمي در منطقه مورد مطالعه، آلودگي ناشي از اكتشاف و استخراج نفت و تردد نفتكش ها، حوادث و سوانح مربوط به سكوهاي نفتي مناطق پيرامون، رفت و آمد كشتي ها، منابع و صنايع مستقر در خشكي احتمال آلودگي رسوبات و به تبع آن آب زيان ساكن به فلزات سنگين را افزايش مي دهد.
چكيده لاتين :
Heavy metals are discharged into the marine environment through natural process and anthropogenic activities. They can remain in dissolved or in suspension in the water column, precipitate to the bottom, or be taken up by various marine organisms. So, metals can accumulate to toxic concentrations causing ecological damage, and subsequently be transferred to humans and terrestrial animals through the food and feed chains. Therefore this study was conducted for assessment of correlation between Al, Zn and Pb concentrations in macro benthos communities of Khor Musa and these metals accumulation in sediments in 2012. For sediments sampling, cores of 40 cm length were collected with the help of a PVC tube by gently intruding it into the sediment and protruding it out, capping, and freezing it upon return to the laboratory. After digesting the sediments with Aqua Regia solution 3/1 (v/v) HCl/HNO3 in microwave device and identifying the macrobenthos species, concentrations of heavy metals sediments and macro benthos samples were measured using ICP-AES. All statistical analyses were performed using the SPSS statistical package according to Shapiro-Wilk test, One Sample T test, One Way ANOVA (Duncan Multiple Range Test) and Pearson’s correlation coefficient. The results showed that maximum mean concentrations of Al, Zn and Pb in sediment samples were 620.29±80.0, 136.0±24.0 and 10.47±3.0 mg/kg respectively, and maximum mean concentrations of these elements in macro benthos samples were 8510.11±619.40, 48.76±5.32 and 24.0±3.99 mg/kg respectively belonged to Bivalvia, Gastropoda and Crustacea. The mean concentrations of Zn and Pb were significantly lower than permissible limits recommended by WHO (P<0.05). Also significant correlation found between mean concentration of Pb in sediment samples and Gastropoda samples. Although currently the sediments of study area aren't polluted with Zn and Pb, but the establishment of the petroleum industries, ship traffic, the oil spill from drilling rigs and tankers discharging ballast water can cause a threat to sediments pollution and consequently aquatic animals of this area.
