پديد آورندگان :
صالحي، حسين دانشگاه لرستان، خرم آباد , زيني وند، حسين دانشگاه لرستان خرم آباد - گروه مهندسي آبخيزداري , احمدي، شادي دانشگاه لرستان، خرم آباد
كليدواژه :
كيفيت آب زيرزميني , سيستم اطلاعات جغرافيايي , پهنه بندي , شهرستان سقز
چكيده فارسي :
افزايش بي رويه جمعيت، محدوديت منابع آب هاي سطحي و بهره برداري بي رويه از آبخوان ها سبب وارد آمدن خسارات جبران ناپذيري به منابع طبيعي كشور از جمله منابع آب زيرزميني شده است. آلودگي هاي مختلف انتشار يافته در سطح آب هاي زيرزميني داراي مضرات زيست محيطي فراواني بوده كه مستقيما زندگي بشر را تحت تاثير قرارمي دهند .هدف از انجام اين تحقيق، بررسي كيفيت آب زيرزميني شهرستان سقز جهت شرب و كشاورزي ميباشد. به همين منظور از داده هاي اندازه گيري شده مربوط به سال هاي 1383 تا 1391 و در مجموع 188 نمونه براي هر كدام از پارامترها كه شامل ميزان شوري (EC)، كلر (Cl)، غلظت مواد محلول (TDS)، سولفات (SO4)، سختي آب (TH)، سديم (Na)، نسبت سديم قابل جذب (SAR) و نيترات (NO3) استفاده شده است. براي مقايسه تيمارها از تجزيه واريانسANOVA و براي آزمون تفاوت بين ايستگاه هاي مختلف از آزمون LSD استفاده شد. همچنين براي تعيين مناسب ترين روش ميان يابي مكاني و پهنه بندي پارامترهاي فوق الذكر، سامانه اطلاعات جغرافيايي (GIS) بكار گرفته شد. بدين منظور، از روش ميان يابي زمين آمار كريجينگ دايرهاي، گوسن و روش هاي معين مانند وزن دهي عكس فاصله، تخمينگر موضعي و تخمينگر عام استفاده شد. نتايج نشانداد كه كيفيت آب شهرستان سقز براي شرب و كشاورزي مناسب و نتايج ميان يابي مكاني بر اساس معيارهاي ريشه دوم ميانگين مربعات خطا (RMSE)، ميانگين خطاي اريب (MBE) و ميانگين خطاي مطلق (MAE) نشان داده كه براي پارامترهاي سديم، كلر، نسبت سديم قابل جذب و سولفات روش وزندهي عكس فاصله با توان يك و براي پارامترهاي شوري، سختي و غلظت املاح محلول وزندهي عكس فاصله با توان 2 و براي نيترات روش كريجينگ دايره اي مناسب ترين روش جهت پهنه بندي هستند.
چكيده لاتين :
Increase of population, limited resources and the excessive exploitation of aquifers and surface water caused irreparable damage to the country's natural resources including groundwater resources. Contamination of groundwater has been published in numerous environmental hazards that directly affect their life. The aim of this study was to evaluate the quality of groundwater for drinking and irrigation purposes in the Saghez city, Iran. For this purpose, 188samples has been gathered from 2004 to 2012 water data and the parameters of salinity, chlorine, concentration of dissolved substances, sulfate, Nitrate, water hardness, sodium adsorption ratio were studied. Analysis of variance (ANOVA) and the LSD test was used to compare treatments and the differences between various stations respectively. For determining the most appropriate location and zoning methods for the above parameters, geographical information system (GIS) was used. Therefore, a geostatistic method of Circular Kriging, Gaussian and deterministic techniques such as inverse distance weighting, local estimator and general estimates was applied. The results showed that the quality of water in the Saghez city is appropriate and acceptable for drinking and irrigation. Spatial interpolation results according to the root mean squared error (RMSE), Mean Bias Error (MBE) and mean absolute error (MAE), among the different methods of interpolation techniques the IDW with 1 power for estimating the parameters of sulfate, sodium, chlorine and sodium absorption ratio, and the IDW with 2 power for estimating parameters of salinity, soluble solids concentration and total Hardness and the Circular Kriging method were the most appropriate methods for Nitrate.
