بررسي تأثير تغيير كاربري زمين بر پارامترهاي كمي و كيفي آب هاي زيرزميني (مطالعه موردي: دشت مهران، ايلام)

Investigating the Effects of Land Use Change on Quantitative and Qualitative Parameters of Groundwater (Case Study: Mehran Plain- Ilam)

امروزه به دليل رشد روز افزون جمعيت تغيير پوشش/كاربري نامتناسب اراضي يكي از مسائل اساسي جهاني است كه داراي تبعات متعددي اســت. اثرات نسبي پوشش هاي مختلف روي كيفيت و كميت آب هاي زيرزميني هنوز به خوبي شناخته نشده است كه بايستي با جزئيات بيشتر مورد بررسي قرار گيرد. هدف اصلي از اين مطالعه، تاثير تغييرات مختلف پوشش/كاربري اراضي بر كيفيت و كميت آب زيرزميني بوده است. دشت مهران با مساحت 317 كيلومتر مربع درجنوب غربي استان ايلام به عنوان منطقه مورد مطالعه انتخاب گرديد. جهت تهيه نقشه پوشش/كاربري اراضي از تصاوير ماهوره لندست مربوط به سال­هاي 2000 و 2015 استفاده گرديد. به منظور بررسي اين تغييرات با كيفيت آب زيرزميني از آمار كيفي پارامتر­هاي EC،TDS و TH در بازه زماني 1394-1379 استفاده گرديد. نتايج اين مطالعه بيانگر اين است كه تغييرات پوشش/كاربري اراضي، بويژه افزايش اراضي مسكوني و كشاورزي آبي و ديم هر كدام به ترتيب به ميزان 37 ، 740 و 612 هكتار، بخصوص در شمال ­غرب و غرب منطقه كه داراي زمين­ هاي حاصلخيز و جمعيت بالايي مي­باشد با بهره ­برداري بيش از حد از آب­ هاي زيرزميني، زمينه را براي كاهش كيفيت و كميت سفره هاي آب زيرزميني فراهم ساخته است. بطوري كه ميانگين كاهش تراز آب زيرزميني بطور سالانه 80 سانتيمتر مي­باشد، كه اين افت با كاهش كيفيت در برخي پارامترها همراه بوده است.

Today inappropriate land use/cover changes due to the growing population of the world are one of the issues that have several consequences. The relative impacts of different types of land use/cover on the groundwater quality are not known yet which should be considered with more details. This study was mainly aimed to investigate the influence of land use /cover changes on the groundwater quality and quantity. The study area covers an area of 317 km² in Mehran plain southwest of Ilam province. Landsat satellite images of 2002 and 2015 were used for mapping the land use/cover layers. Different water parameters of EC, TDS and TH were analyzed to conduct the changes in groundwater quality during 2000-2015. The results of this study showed that the land uses/cover were changes, especially increasing residential land and irrigated agriculture in the northwest and the west of the region. Reducing groundwater quality and quantity could be because of overutilization of groundwater and also using fertilizer for agriculture. This condition will be required a comprehensive management program in the study area.