برآورد و تحليل شاخص اقليم آسايش گردشگري تالاب پيرسلمان با استفاده از GIS و مدل (TCI)

Estimation and analysis of tourism climate index in Pirsalman Wetland by GIS and TCI model

شاخص اقليم آسايش گردشگري"Tourism climate index" شاخصي است كه به‌طور سيستماتيك تأثير عناصر اقليمي را بر گردشگري مشخص مي‌نمايد. براي استفاده از اين شاخص به آمارهاي ثبت ‌شده در ايستگاه‌هاي هواشناسي نياز است. استفاده از اين آمار براي تحليل وضعيت شاخص اقليم آسايش گردشگري در يك شهر يا منطقه محدود مناسب است اما تحليل شاخص براساس ايستگاه‌ها به‌تنهايي نمي‌تواند بيانگر وضعيت واقعي اين شاخص گردشگري در يك منطقه باشد. به اين منظور لازم است وضعيت در نقاط بدون آمار هم بررسي ‌شده و مورد تجزيه‌وتحليل قرار گيرد. نرم‌افزارهاي GIS با توانايي ميان­ يابي داده‌هاي نقطه‌اي به پهنه‌اي و ميان­ يابي اين امكان را فراهم مي‌آورد تا بتوان بر اساس داده‌هاي نقطه‌اي برداشت‌شده در ايستگاه‌ها، شاخص اقليم آسايش گردشگري را براي يك پهنه محاسبه نمود و آن را مورد تجزيه‌وتحليل صحيح قرار دهند، تالاب پيرسلمان در استان همدان و شهر اسدآباد در رديف تالاب‌هاي فصلي واقع است، اين تالاب شبيه كاسه‌اي است كه عمق متوسط آن يك و حداكثر دو متر مي‌باشد، آب تالاب پيرسلمان از جوشش چشمه‌هايي كه از كف تالاب مي‌جوشند تأمين مي‌گردد. وسعت آن در حدود 21 هكتار الي 15 هكتار است. تالاب پير­سلمان در حدوده 1920 متر از سطح دريا ارتفاع دارد. در اين پژوهش با استفاده از شاخص اقليم آسايش گردشگري و همچنين با استفاده از امكانات GIS زمان‌هاي مساعد جهت حضور گردشگران در پيرسلمان مشخص‌شده است. داده‌هاي مورد استفاده در اين پژوهش مربوط به ميانگين هفت پارامتر اقليمي در ايستگاه‌هاي سينوپتيك و كليماتولوژي درون و اطراف استان همدان و تالاب پيرسلمان در سال 1392 بوده است. نتايج حاصل از اين پژوهش نشان مي‌دهد، شاخص اقليم آسايش گردشگري تالاب در ماه هاي خرداد و شهريور داراي شرايط ايده ­آل و رتبه‌اي بالا بوده كه اين شرايط نشان‌دهنده بهترين ماه‌هاي سال از لحاظ اقليمي براي حضور گردشگر در تالاب مي‌باشد، در ماه‌هاي ارديبهشت، تير، مرداد و مهر اين شاخص عالي بوده، در ماه فروردين بسيار خوب و در ماه‌هاي بهمن، اسفند و آبان شاخص اقليم آسايش گردشگري تالاب داراي رتبه‌اي قابل‌قبول و ماه‌هاي دي و آذر شاخص اقليم آسايش گردشگري در حد مرزي قرار دارد.

Tourism climate index is an index which systematically specifies the effect of climatic factors on tourism. Statistics recorded in climatology stations are needed in order to use this index. It is suitable to utilize these statistics to analyze tourism climate index in a city or a restricted area, but index analysis according to the stations cannot express the actual state of this tourism index in an area on its own. The state of the spots which do not have (the relevant) statistics needs to be investigated and analyzed. GIS soft wares with the ability of finding middle of spot data to zoned data and middle finding, make it possible to find climatic index for an area on the basis of spot data obtained from our station and analyze them correctly. Pirsalman wetland is situated in Hamedan Province, in Asadabad city and is considered as a seasonal wetland. It looks like a bowel which is at least 1 meter and at most 2 meters in depth. Its water is provided by springs bubbling out of the wetland bed. It is 21 * 15 hectare and 1920 meters above the sea level. Suitable period during which tourists can visit this wetland have been identified by tourism climate index and GIS possibilities in the present study. The data utilized here are from the average of seven climate parameters in synoptic and climatology stations in and around Hamedan Province and Pirsalman wetland in 2010. The Results of this study indicate that tourism climate index is ideal in March and June which means these are the best months of the year for visiting the wetland. This index is excellent in February, April, May and July and it is very good in January. Tourism climate index has an acceptable rank during November, December and August. In October and September, the tourism climate index is marginal.