اثر افزايش ظرفيت آب بندان ها بر ميزان توليد و درآمد ناخالص برنج در اراضي شاليزاري

Effect of increased Ab-bandans capacity on production and gross income of rice in paddy fields

تالاب يا آب ­بندان در استان مازندران نقش مهمي در تأمين آب موردنياز بخش وسيعي از اراضي شاليزاري دارند. اين سازه‌هاي بومي علاوه بر تأمين آب مصرفي، نقش مهمي در تغذيه آب زيرزميني و جلوگيري از افت تراز سطح آب زيرزميني ايفا مي ­كنند. لذا حفظ و نگهداري و بازسازي آن‌ها بسيار مهم است. تحقيق حاضر در طي دو سال (1390 و 1391) انجام گرفت كه در آن با بررسي تصاوير ماهواره­اي مربوط به استان مازندران و مشاهده نقشه پراكندگي آب‌بندان ها، محدوده­اي از زير حوضه آبخيز سجاد رود با داشتن حدود 40 آب ­بندان، انتخاب گرديد. در پژوهش حاضر عملكرد توليد و درآمد ناخالص اراضي شاليزاري كه از آب‌بندان تغذيه مي‌شدند برآورد گرديد. لذا 4 آب­ بندان به‌عنوان تيمار انتخاب شد و براي هر آب­ بندان سه كرت به ­عنوان تكرار موردبررسي قرار گرفت و از نتايج به‌دست‌آمده براي كل آب­ بندان هاي محدوده طرح استفاده شد. بر مبناي نتايج به‌دست‌آمده، لايروبي و بهسازي كليه آب­ بندان­ هاي منطقه از 1 تا 2 متر ميزان توسعه 222 تا 443 هكتار از اراضي شاليزار را داشت. ضمناً اين افزايش منجر به توليد 1843 تا 3686 تن شلتوك شد كه افزايش درآمد ناخالص از 18567 تا 37134 ميليون ريال را در برداشت.

Reservoirs have a major role in providing water for a large part of Mazandaran province paddy fields. These traditional structures in addition to meet water consumption have major role to artificial recharge of groundwater and prevention of water table drop. Thus, maintenance and rehabilitation of them is very important. This study was done in 2010-2011 and by using satellite images and distribution map of Reservoirs of the Mazandaran province, a region of Sajjadrud sub watershed that containing 40 Ab-bandans was selected. Current study estimate yield and gross income of rice for command area of Reservoirs. Hence, four Reservoirs was selected and for each Reservoirs three plot considered as repetitions and results were developed of all Reservoirs. On the base results, dredging and improvement of all Reservoirs in study area from 1 to 2 meter cause increase paddies from 222 to 443 hectares. It is also this increase result in production of paddy from 1843 to 3686 tone that case to increase gross income from 18567 to 37134 million Rials.