سوررئاليسم در مثنوي معنوي

Surrealism in Masnavi Ma’navi

سوررئاليسم جرياني است هنري و ادبي كه در ابتداي قرن بيستم دركشور فرانسه آغازشد. سوررئاليست‌ها به وجود عالمي ماوراي عالم ماده معتقد بودند و راه رستگاري را در اشراقاتي مي‌دانستند كه در طي آن انسان از واقعيت و زندگي عادي خويش مي‌برد و به عالم ماورا دست پيدا مي‌كند. آنان به ضمير ناخودآگاه معتقد بودند و از شيوه‌هايي چون نگارش خودكار، هذيان، جنون و خواب و رويا براي ثبت محتويات ضمير ناخودآگاه استفاده مي‌كردند. بسياري از اصول سوررئاليست ها را درعرفان ايراني نيز مي‌توان يافت و ژرف ساخت هاي اصلي جريان سوررئاليسم، شباهت و پيوند نزديكي با عرفان ايراني دارد. از جمله اين تشابهات مي توان به اين موارد اشاره كرد: نگارش خودكار يا بداهه گويي، آميختن جد و هزل ، تكيه بركشف و شهود و ترجيح عشق بر عقل، اهميت جنون و ديوانگي و... كه بسياري ازين موارد را مي توان درآثاريكي از بزرگترين عارفان و شاعران اين سرزمين يعني مولانا يافت. در اين پژوهش ابتدا مقدمه‌اي در باب مكتب سوررئاليسم و آراء و عقايد آنان ذكر خواهد شد، سپس شيوه‌هاي سوررئاليستي و عقايد سوررئاليستي مولانا در مثنوي مورد بررسي قرارخواهد گرفت.

Surrealism is an artistic movement that began in early twentieth century in France. The surrealists were considered the way of salvation in illumination that makes the human to leave the facts of his real life and reach the over real and surrealistic world. They were believed to unconscious ego and used some ways to write, such as automatic writing, hallucinations, psychosis and a dream, to express and record their Unconscious Ego contents. Most of surrealistic principles can also be found in Eastern mysticism, and the main surrealistic infrastructures have major and close similarities and relationships with Iranian mysticism, including: auto-writing or improvisation, that is very similar to Shathiat (paradoxes) of mystics; combination of enthusiasm and facetiae; relying on intuition; preferring love on intellect recourse to the force of dream; importance of madness and so on. Most of these cases can be found in the writings of one of the greatest mystics and poets of this land, i.e. Rumi. The purpose of this study is to find surrealistic principles in Masnavi and reviewing the surrealistic view of Rumi.