بررسي دلايل گرايش به پرورش ماهي در بين پرورش دهندگان ماهي در استان چهارمحال بختياري

Investigating The Reasons for Fish Farming among Fish Farmers in Chaharmahal and Bakhtiyari province

هدف از مطالعه حاضر، بررسي دلايل گرايش پرورش­ دهندگان ماهيان سردآبي استان چهارمحال و بختياري به پرورش ماهي بود. اين مطالعه با استفاده از روش پيمايشي صورت گرفت. جامعه آماري پژوهش شامل 263 واحد پرورش ماهي بود و حجم نمونه با استفاده از فرمول كوكران، برابر با 119 واحد برآورد گرديد كه نمونه­ گيري در دو مرحله با استفاده از روش نمونه‌گيري تصادفي انتسابي متناسب با حجم انجام شد. بدين ترتيب كه ابتدا با توجه به تعداد مزارع پرورش ماهي در هر شهرستان، سهم هر كدام از شهرستان­ها در نمونه مشخص گرديد. سپس، از بين پرورش ­دهندگان هر شهرستان به ­صورت كاملاً تصادفي نمونه انتخاب گرديد. ابزار جمع ­آوري داده ­ها پرسشنامه بوده است كه پايايي مقياس دلايل گرايش به پرورش ماهي با استفاده از آلفاي كرونباخ 0/73 برآورد گرديد. روايي پرسشنامه با توجه به نظر اساتيد راهنما و كارشناسان پرورش ماهي منطقه مورد تأييد قرار گرفت. تجزيه و تحليل داده ­ها به كمك نرم ­افزار Winspss 16 انجام شد. اولويت­ بندي دلايل گرايش پرورش ­دهندگان به پرورش ماهي نشان داد كه مهم­ترين دليل گرايش به پرورش ماهي علاقه شخصي بوده است و دوره‌هاي آموزشي برگزار شده توسط مراكز خدمات ترويجي به عنوان عامل آخر شناسايي گرديد. بر اساس نتايج تحليل عاملي، دلايل گرايش به پرورش ماهي در 4 دسته طبقه ­بندي گرديد كه اين عوامل در مجموع 70/77 درصد از واريانس كل را تبيين نمود. عوامل استخراج شده از تحليل عاملي به ­ترتيب اهميت عبارت بودند از: عامل فردي - اجتماعي، عامل طبيعي، عامل اقتصادي، عامل آموزشي- ترويجي.

The purpose of this research was to analyze the reasons of fish farmer's tendency to fish farming in Chaharmahal and Bakhtiyari Province. The study was done by using survey method. Statistical population of this study included 263 fish farming units and the number of sample size was estimated 119 units by using Cochran's formula. The sampling has been done in two steps by using proportional random sampling method. First, according to the number of fish farming units in each county, Portion of each county was determined in the sample. Then, among fish farmers of each county the sample was selected randomly. Data gathered by use of questionnaire. The reliability of the scale was estimated by using Cronbach's alpha (= 0.73). Validity of the questionnaire was confirmed by views of some faculty members and experts of fishery organization. The data were analyzed using SPSS/win (version 16). Priority ranking of fish farmers regarding the reasons to fish farming showed that the most important factor was personal interest and training course by extension centers were as the last factor. According to factorial analysis, the reasons of tendency to fish farming were classified in 4 groups and they determined 70.77 percent of total variance. Factors extracted from factor analysis according to importance were: personal- social factor, natural factor, economic factor, and education-extension factor.