بررسي ميزان پراكندگي و نقش متغيرهاي ژئوشيميايي در انحلال و تحرك آرسنيك در منابع آب دشت سفيد رود

Investigation of as distribution and geochemica parameters Affecting its Dissolution and mobility in water resources of Sefid Rud

با هدف بررسي نقش متغيرهاي هيدروژئوشيميايي در آلايندگي آرسنيك در منابع آبي دشت سفيد رود (استان گيلان) نمونه برداري از آب هاي سطحي و زير زميني انجام گرديد.با انجام آناليزهاي آماري مشخص شد كه همبستگي متوسط بين متغيرهاي فيزيكوشيميايي (COD,TDS,BODMEC) و مقدار آرسنيك در آب هاي سطحي و زير زميني منطقه مورد مطالعه وجود دارد.بيشترين آلودگي آرسنيك در آب چاه هاي فخر آباد و سالكده طي ماه هاي مهر و آبان مشاهده گرديد.فراواني آرسنيك رابطه غيرمستقيمي با مقدار نيترات و DO در آب هاي سطحي و زير زميني نشان مي دهد.روش هاي مختلف گرافيكي و آماري جهت شناسايي منشا آرسنيك در طول حوضه رودخانه سفيد رود مورد مطالعه قرار گرفت.متغيرهاي هيدروژئوشيميايي آبهاي سطحي و زير زميني به علاوه مجموعه كانيايي و مشخصات رسوب شناسي آبرفتي كواترنري در منابع آبي دشت سفيد رود مورد بررسي قرار گرفت و مشخص شد غلظت آرسنيك از نظر مكاني بسيار متغير مي باشد.اطلاعات هيدروژئو شيميايي نشان داد كه آزاد شدن آرسنيك به درون آبهاي سطحي و زيرزميني در محدوده مورد مطالعه توسط فرايندهاي پيچيده اي كنترل مي شود كه مهمترين اين فرايندها عبارتند از:1-انحلال آرسنيك از سطح اكسي-هيدروكسيدهاي آهن به عنوان فرايند اصلي آزاد سازي آرسنيك 2-تجزيه و هوازدگي سنگ ها و كاني هاي حوضه، 3-تركيب كاني شناختي آبخوان 4-ورود نمك (از نهشته هاي تبخيري و نفوذ آب دريا به آبخوان 5-فرايندهاي تبادل يئني(كاني هاي رسي در سنگ هاي زسوبي) 6-سرعت و مقدار جريان آب 7-ميزان بارش باران 8-فعاليت هاي انساني

In order to study the effect of hydrogeochemical parameters on arsenic contamination level, the surface and groundwater samples were examined in the Sefid Rud basin. Statistical analyses display medium correlation between physicochemical parameters (such as EC, BOD, TDS, COD) and abundance of arsenic in surface and groundwaters of the study area. As abundance shows indirect correlation with nitrate and Do in surface and groundwater samples. The highest As contamination levels were observed in Fakhrabad and Salkadeh during October and November. The multivariate statistical and graphical techniques were used to identify the sources of arsenic along the river basin. Hydrogeochemical parameters of surface and groundwater samples plus mineral assemblages and sedimentological characteristics of the quaternary alluvial were examined in the Sefid Rud basin where As concentration in the samples is highly variable in different places.The hydrogeochemical data suggest that the releasing of As into surface and groundwaters of the study area is controlled by complex processes including: 1) the dissolution of As from surface of Feoxyhydroxide minerals as the primary mechanism responsible for releasing As into surface and groundwaters, 2) weathering of minerals and rocks, 3) mineralogical composition of aquifer, 4) salt input (from evaporate deposits), 5) ion exchange processes (clay minerals in sedimentary rocks), 6) velocity and volume of groundwater flow, 7) precipitation and 8) anthropogenic activities