كليدواژه :
جيوه , متغيرهاي فيزيكوشيميايي , حوضه سفيدرود , جذب و واجذب
چكيده فارسي :
به منظور بررسي آلايندگي جيوه و عوامل كنترل كننده توزيع آن در حوضه رودخانه سفيدرود، تعداد 344 نمونه از آب هاي سطحي، زيرزميني و رسوبات رودخانه اي برداشت شد. نمونه هاي آب جهت تعيين غلظت جيوه و متغيرهاي فيزيكوشيميايي آب (مانند pH ، TDS ، دما، DO، BOD، COD) آناليز شدند. نمونه هاي رسوب نيز براي تعيين مقادير جيوه و عناصر آلومينيوم، آهن و منگنز مورد آناليز قرار گرفتند. ضرايب همبستگي محاسبه شده نشان داد كه متغيرهاي TDS ، pH ، DO و ميزان بارندگي بيشترين همبستگي را با تغييرات غلظت جيوه موجود در آبهاي سطحي (رودخانه) داشته اند ولي در آب هاي زيرزميني (چاه ها)، ميزان بارندگي، TDS و دما همبسته ترين پارامترها با غلظت جيوه بودند. با تهيه نقشه پراكندگي جيوه در آب هاي سطحي و رسوبات حوضه سفيدرود مشخص گرديد، روند تغييرات غلظت جيوه در آب هاي سطحي عكس روند آن در رسوبات است (به غير از ايستگاه كياشهر). عناصر Al ، Fe و Mn موجود در رسوبات منطقه نقش بارزي در كاهش غلظت جيوه آب در برخي نقاط حوضه داشته اند، اما رفتار رسوبات براي جذب جيوه به شدت به خواص فيزيكوشيميايي آب بستگي دارد. بنابراين، توزيع جيوه در حوضه سفيدرود عمدتا تحت تاثير متغييرهايي مانند ميزان بارندگي، تركيب رسوبات بستر رودخانه، خواص فيزيكوشيميايي آب (به خصوص TDS ، pH و DO )قرار دارد
چكيده لاتين :
In order to study mercury contamination and the factors controlling its distribution in Sefidrud basin, 344 sampels were collected from river sediments, surface and ground waters. Water samples were analyzed for determining Hg concentration and physicochemical parameters such as pH, TDS, temperature, DO, biological oxygen demand (BOD) and chemical oxygen demand (COD). Sediment samples also analyzed for Hg, Al, Fe and Mn concentration. The correlation coefficient showed positive and negative relationships among the parameters. An appreciable significant correlation was found among TDS, pH, DO and the amount of rainfall with mercury in surface water (river), while the most correlated parameters with mercury in groundwater, were rainfall, TDS and temperature. Using distribution map of mercury in sediment and surface waters indicated that Hg trends in sediment and surface waters (except for kiashahr station) are opposite to each other. The results also showed that, Fe, Al and Mn play an important role in reducing the concentration of mercury in water samples, while the behavior of sediments for mercury absorption is strongly depended on the physicochemical properties of water. Therefore, the distribution of mercury in the Sefid rud basin is largely influenced by parameters such as rainfall, sediment composition and physicochemical properties of water (specially TDS, pH and DO).
