كليدواژه :
نوسانات اقليمي , من-كندال , دبي , دره رود
چكيده فارسي :
شواهد نشان مي‌دهد آب و هواي جهان در حال تغيير مي‌باشد. تغيير اقليم واقعيتي است انكارناپذير كه ديگر كمتر كسي به وقوع آن ابراز ترديد مي‌نمايد. در سال‌هاي اخير نوسانات اقليمي به‌ويژه تأثير آن بر روي منابع آبي كره زمين بسيار مورد توجه قرار گرفته است. زير حوضه دره رود يكي از زير حوضه‌هاي آبريز رودخانه ارس است رودخانه دره رود نقش مهمي در تأمين آب مورد نياز حوزه آبخيز مورد مطالعه دارد. متأسفانه در سال‌هاي اخير ميزان منابع آب در اين حوزه به شدت دچار نوسان شده است بررسي روند زماني در متغيرهايي اقليمي و هيدرولوژيكي مي‌تواند به تشخيص تغييرات و نوسانات اقليمي احتمالي مذكور ياري رساند. آزمون من- كندال جزء متداول‌ترين و پر كاربردترين روش‌هاي ناپارامتريك تحليل روندسري‌هاي زماني هيدرومتئولوژيكي به شمار مي‌روند. اين تحقيق به دنبال بررسي وجود نوسانات و روندهاي احتمالي در دبي رودخانه مذكور تحت تأثير نوسانات اقليمي احتمالي در دما و بارش با استفاده از آزمون من-كندال در يك بازه زماني 20 ساله (1994-2013) مي‌باشد. بدين منظور داده‌هاي اقليمي چهار ايستگاه اهر، مشيران، مشگين شهر و پارس‌آباد در كنار داده‌هاي آب‌سنجي7 ايستگاه كاسين، اورنگ و اشدلق مربوط به رودخانه اهر چاي، ارباب كندي و دوستبيلو مربوط به حوضه رودخانه قره‌سو و بران و مشيران نيز مربوط به حوضه رودخانه دره رود مورد استفاده قرار گرفت. يافته‌هاي اين تحقيق نشان دادكه دبي سالانه درهمه ايستگاه داراي روندكاهشي در طول دوره مورد مطالعه بوده است و در اغلب ايستگاه‌ها روندمعني‌داري توسط آزمون من -كندال درداده‌هاي دبي سالانه تائيد شده است.به طوركلي نتايج اين تحقيق، حاكي از عدم ارتباط مشخص بين نوسانات اقليمي بر اساس ميانگين سالانه و دبي سالانه رودخانه در طول دوره مورد مطالعه مي‌باشد.
چكيده لاتين :
The global climate is changing, and impacts of climate change are being observed across the world. In recent years, particularly the effects of climate changes on the Earth’s water resources are very considerable. Dararood Basin is one of the subbasin of Aras river catchment. Considering Water supply, Dararood river plays an important role in the study area. Unfortunately, in recent years the amount of water in this area has decreased. Investigating trend in climate and hydrological variables can help to identify the possible climatic changes and fluctuations. In order to identify trend in hydro-meteorological time series data among the nonparametric test, Mann-Kendall was used wildly. The purpose of this study is investigating fluctuations and trends in river flow under potential impact of climate fluctuations using the Mann-Kendall test, during 20 years (1994-2013). For this purpose climate data of four stations including Ahar, Moshiran, Meshginshahr and Parsabad along with 7 hydrometric station data (Cassin, Orang, Oshdalaq, Arbabkandi, Dostbyloo, Boran and mashiran) were used. The results showed that the annual flow of all stations have decreasing trend during the study period. Also the results of this study showed no significant correlation between climatic fluctuations and annual river flow based on the annual average during the study period
