عوامل موثر بر استقرار زادآوري و خصوصيات كمي و كيفي گونه بنه (pistacia atlantica desf.) در شرايط مختلف فيزيوگرافي (مطالعۀ موردي: پارك ملي خجير)

Effective Factors on Regeneration Establishment and Quantitative and Qualitative Characteristics of Pistacia atlantica in Different Physiographic Conditions (Case Study: Khojir National Park

اين تحقيق به منظور بررسي خصوصيات كمي، كيفي و زادآوري گونه بنه ( pistacia atlantica desf . ) در شرايط مختلف فيزيوگرافي و نقش عوامل تاثيرگذار در نحوه استقرار زادآوري آن در دامنه جنوبي البرز اجرا شده است. نقشه هاي شيب، جهت و ارتفاع از سطح دريا تهيه و شبكه آماربرداري تصادفي سيستماتيك با ابعاد شبكه 150 ×100 متر روي نقشه و جنگل پياده شد. در داخل هر يك از قطعات نمونه مشخصه هاي كمي درختان بنه شامل تعداد، ارتفاع كل، قطر متوسط تاج و تعداد و ارتفاع نهال ها ثبت شد. هم چنين فرم رويشي درختان و عوامل تاثيرگذار در استقرار زادآوري بنه تعيين شد. علاوه بر اين تعداد، قطر تاج و ارتفاع درختچه بادام كوهي به عنوان يكي از گونه هاي مهم همراه بنه برداشت شد. نتايج حاصل نشان داد كه بيشترين تعداد درختان، ارتفاع زادآوري و بهترين وضعيت سلامت برگ درختان و زادآوري بنه در دامنه هاي شمالي و در ارتفاع 1600-1500 متر قرار مي گيرد. بيشترين ارتفاع و قطر درختان بنه و بيشترين تعداد زادآوري در ارتفاع 1500-1400 متر ثبت شد. اين تحقيق نشان داد كه درختچه بادام و مناطق صخره سنگي از جمله عوامل مهم در استقرار زادآوري بنه بوده و عوامل فيزيوگرافي نيز در خصوصيات كمي و كيفي درختان و نهال هاي بنه تاثير معني داري دارند. بر اساس نتايج اين تحقيق به منظور حفظ و تدوام استقرار گونه بنه به ويژه در پروژه هاي غني سازي و جنگل كاري بايستي به عوامل فيزيوگرافي و نقش عوامل موثر در استقرار زادآوري (پرستار زادآوري) توجه كافي داشت.

This research was conducted to investigate regeneration conditions and evaluate quantitative and qualitative characterestics of pistacia atlantica subsp. mutica on different physiographic conditions of South Alborz Mountains. The role of effective factors on establishment of regeneration was also studied. The forest area map prepared, and then probed by systematic random network of statistical method. Within each plot some quantitative parameters consist of number of stands, total height, average diameter of crown canopy and number and height of saplings were recorded. Vegetative form and nursing type of regeneration of pistacia atlantica subsp. mutica were also determined. Also some parameters such as number, crown diameter and height of Amygdalus lycioides as an important accompany species were recorded. Results showed that the most number of stands, height of regeneration, health of leaf and regeneration of Pistacia atlantica are located in Northern side of 1500-1600 height from the sea level. The most height and diameter of Pistacia atlantica and number of regeneration in 1400- 1500 height from the sea level were recorded. This study showed that two factors included Amygdalus lycioides species and rock stone are the best factors for nursery of Pistacia atlantica regeneration, also physiographic factors have significant effect on quantitative and qualitative of saplings and trees of Pistacia atlantica. According to these results, in order to protection and maintenance of Pistacia atlantica, especially in enrichment and afforestation projects, the physiographical factors and nursing effect must be noticed carefully