بررسي اثرات جاده جنگلي بر پوشش گياهي و برخي خصوصيات فيزيكي و شيميايي خاك، (مطالعه موردي: جنگل هاي شفارود، سري 2)

The Effects of Forest Road on Vegetation and Some Physical and Chemical Properties of Soil, Case Study: Shafarood Forests, District No.2

به منظور ارزيابي اثرات جاده جنگلي بر پوشش گياهي و برخي خصوصيات خاك جاده اي به طول 400 متر انتخاب شد. نوع و تعداد زادآوري گونه هاي درختي و درختچه اي در قطعات نمونه ي 100 مترمربعي و نوع و درصد پوشش گونه هاي علفي با استفاده از روش حداقل سطح در قطعات نمونه ي 64 مترمربعي ثبت شد و با استفاده از آناليز دو طرفه گونه هاي شاخص، پوشش علفي به صورت دو گروه طبقه بندي شد. نمونه هاي خاك در هر قطعه نمونه از عمق صفر الي 10 سانتي متري برداشت شدند و براي تعيين مهم ترين عوامل خاكي تغييرپذير و تبيين روابط بين تركيب گونه اي و عوامل خاكي، آناليزهاي آماري چندمتغيره ي pca و cca و همچنين روش تجزيه ي واريانس به كار برده شد. طبق نتايج، تركيب گونه اي قطعات نمونه ي نزديك جاده با قطعات نمونه ي داخل جنگل متفاوت بوده و در دو دسته ي مجزا گروه بندي شدند. درصد رطوبت، رطوبت اشباع، رس، تخلخل و كربن آلي در قطعات نمونه نزديك جاده كاهش يافته، ولي بر مقدار شن، سيلت، وزن مخصوص ظاهري و اسيديته اين منطقه افزوده شده است. از بين زادآوري هاي ثبت شده، فراواني توسكاي ييلاقي اختلاف معني داري را بين لبه جاده و داخل جنگل نشان داد. يافته هاي اين تحقيق نشان داد جاده ها به طور موثري بر بوم سازگان هاي مجاور اثر مي گذارند و لازم است كه تا حد ممكن در هنگام احداث جاده هاي جنگلي از شدت تخريب و بهم اختلال كاسته شود.

In order to evaluate the effects of forest road on vegetation and some soil properties was selected a road with the length of 400 m. Type and number of regeneration species of trees and shrubs in plot area of 100 m2 and type and cover percentage of herbaceous species using minimal area method were recorded in plot area of 64 m2 and herbaceous species was classified into two groups using Two-Way Indicator Species Analysis (TWINSPAN). Samples of soil were taken in depth of 0-10 cm. Multivariate analysis methods (PCA and CCA) and ANOVA were used to recognize the most important soil variables and determine relationship between species composition and soil factors. Results indicated that species composition of plots in near the road has been varied in comparing with plots of inside the forest and it was classified into two separate groups. Percentage of moisture content, saturation moisture, clay, porosity and organic carbon in plots near to road decreased, while the amount of sand, silt, bulk density and pH were increased in this site. Among the regenerations Alnus subcordata abundance had significant difference between the edge of the road and inside the forest. The findings showed that the roads affect to adjacent ecosystem effectively and it is essential to reduce the damage and disturbance in construction of forest roads.