تأثير آموزش «مديريت رفتار» به مادران بر استرس والدگري و مشكلات رفتاري كودكان با اختلال نافرماني مقابله‌اي

Effectiveness of mothers' training behavior management on parenting stress and behavioral Problems in children with Opposition defiant disorder

هدف: تعامل منفي كودك-والد، عامل مهمي در بروز مشكلات بروني‌شده (اختلال نافرماني مقابله‌اي و ايجاد تنيدگي والديني) محسوب مي‌شود؛ از اين‌رو هدف پژوهش حاضر بررسي تأثير آموزش روش‌هاي مديريت رفتار به مادرانِ كودكان با اختلال نافرماني مقابله‌اي و كاهش استرس والدگري و مشكلات رفتاري فرزندان اين مادران بود. روش‌بررسي: روش اين پژوهش، نيمه‌آزمايشي با طرح پيش‌آزمون-پس‌آزمون با گروه كنترل بود. تعداد 30نفر از مادراني كه فرزندان‌شان داراي اختلال نافرماني مقابله‌اي تشخيص داده شده بودند، به‌صورت نمونه‌گيري دردسترس انتخاب و در دو گروه آزمايش و كنترل همتاسازي شدند. ابزارهاي پژوهش، شامل شاخص استرس والدين، فهرست رفتاري كودك و پرسش‌نامۀ عملكرد رفتاري كودكان بود. آموزش روش‌هاي مديريت رفتار در قالب 9جلسۀ نوددقيقه‌اي در گروه آزمايشي اجرا شد. در پايان، دوگروه، پرسش‌نامه‌هاي مذكور را به‌عنوان پس‌آزمون تكميل كردند. داده‌ها با استفاده از تحليل كوواريانس موردتجزيه‌وتحليل قرار گرفت. يافته‌ها: تحليل نتايج، بيانگر تأثير آموزش روش‌هاي مديريت رفتار بر كاهش مشكلات رفتاري كودكان (0٫001 نتيجه‌گيري: به‌طور كلي يافته‌ها نشان داد كه آموزش رفتاري به مادران، استرس والدگري آن‌ها را بهبود مي‌بخشد و از به‌وجودآمدن آشفتگي در روابط والد-فرزندي و هم‌چنين مشكلات رفتاري در كودكان با اختلال نافرماني مقابله‌اي پيشگيري مي‌كند.

Objective: Negative interaction of child - parent is considered as an important factor in the development of externalizing problems such as oppositional defiant disorder and parental stress. So, the present study aimed to investigate the effect of behavior management training of mothers, on decreasing behavior problems and reducing parenting stress of their children with oppositional defiant disorder. Methods: The research design was experimental with pre-and-posttest and control groups. Therefore, 30 mothers whose children were diagnosed as having ODD were chosen through at-hand sampling and were matched into experimental and control groups. Then, they were replaced into two experimental and control. The research tools included parenting stress index, children behavior checklist and behavior performance questionnaire. The behavior management training was performed in nine 90-minute sessions in experimental group. Finally, both groups answered to the questionnaires as posttest. Results: The data was analyzed using ANCOVA test. The results indicated the effectiveness of training on reducing behavioral problems as well as the decrease in parenting stress in mothers in experimental group, compared to mothers in control group. Conclusion: The results totally showed that behavioral training of mothers decrease their parenting stress and prevents rising confusion in parent-child relationships and also behavior problems in children with ODD