عوامل موثر بر پذيرش آبياري قطره‌اي توسط نخل‌كاران شهرستان دشتستان

Factors Affecting the Adoption of Trickle Irrigation by Palm Cultivators of Dashtestan

آب يكي از عوامل اصلي محدودكننده روند توسعه كشاورزي به­ خصوص در مناطق گرم و خشك، مي ­باشد. با توجه به محدوديت منابع آب، ضرورت مديريت اين­گونه منابع در مصرف بهينه آن اجتناب ­ناپذير است. يكي از روش­ هاي آبياري كه صرفه­ جويي قابل ملاحظه­ اي در مصرف آب به ­عمل مي­ آورد، روش آبياري قطره ­اي است كه از سال 1371 به نخل­كاران روستاهاي شهرستان دشتستان معرفي شده است. ولي تاكنون فقط 372 نفر (7 درصد) از نخل­كاران منطقه آن را پذيرفته و به­ كار برده ­اند. بنابراين، شناسايي عوامل تاثيرگذار بر پذيرش اين سيستم آبياري مي ­تواند مسئولان منطقه را در اتخاد تدابير مناسب جهت سرعت بخشيدن به روند پذيرش آن كمك نمايد. اين تحقيق از نوع توصيفي- همبستگي بود كه از پرسشنامه با سوالات بسته پاسخ براي گردآوري اطلاعات استفاده شد و 120 نفر با استفاده از فرمول كوكران به­ عنوان حجم نمونه به روش نمونه­ گيري طبقه­ بندي متناسب از جامعه آماري (5000 نفر) انتخاب شدند. تحليل مدل رگرسيوني لاجيت نشان داد: مساحت نخلستان، ميزان درآمد، سازگاري فناوري با وضعيت زمين، دريافت وام و تسهيلات اثر مثبت و متغيرهاي ­سن و تعداد قطعات نخلستان اثر منفي و معني­ داري بر پذيرش آبياري قطره ­اي داشتند.

Water is one of the major factors which have a limiting effect on agricultural development especially in warm and dry regions. Regarding the limitation, effective control in monitoring optimal use of water resources is inevitable. One of the irrigation methods which considerably reduce the amount of used water is trickle irrigation. This method has been introduced to palm cultivators of Dashtestan City, which is one of the centers of date production in the country since 1992, but only 372 farmers (%7) have employed it from palm cultivators. Thus, identifying the elements which make farmers to accept this system of irrigation could help the regional authorities in persuading farmers to employ it increasingly. In this descriptive- correlation research, we used a questionnaire, including closed-ended questions.120 participants were selected using stratified random sampling method from the target population(5000) according to Cochran’s formula. For analyzing data, the Logit regression model was used. The results showed that the land area, income level, the compatibility with land condition, and the possibility of receiving loan or other banking facilities had positive and age and the number of palm land had negative significant effects in adopting trickle irrigation.