اثربخشي گِل‌بازي بر كاهش پرخاشگري پسران مبتلا به اختلال نارسايي توجه/فزون‌كنشي

The Effectiveness of Clay Therapy on Reducing the Aggression of boys suffering from Attention Deficit Hyperactivity Disorder (ADHD)

هدف: اختلال بيش‌فعالي كمبود توجه، يك اختلال عصبي-رشدي شايع دوران كودكي است كه يافتن درمان مؤثر براي كاهش نشانه‌هاي آن، اهميت ويژه‌اي دارد. هدف پژوهش حاضر، بررسي تأثير گِل‌بازي بر كاهش پرخاشگري پسران مبتلا به اختلال بيش‌فعالي كمبود توجه بود. روش‌بررسي: روش پژوهش، شبه‌آزمايشي با طرح پيش آزمون-پس آزمون بود. جامعهٔ آماري را تمامي دانش‌آموزان پسر با اختلال بيش‌فعالي كمبود توجه در مدارس ابتدايي شهر رشت، در سال تحصيلي 94-1393تشكيل مي‌دادند كه تعداد 30نفر از آن‌ها به‌روش نمونه‌گيري در دسترس انتخاب شدند و به‌شكل تصادفي، در دو گروه كنترل و آزمايش قرار گرفتند. پس از برگزاري پيش‌آزمون، برنامهٔ مداخله‌اي گِل‌بازي، در 11جلسهٔ 60دقيقه‌اي، در طي 5 هفته، براي گروه آزمايش اِعمال شد؛ در حالي كه گروه كنترل، مداخله‌اي دريافت نكرد؛ سپس از هر گروه، پس‌آزمون گرفته شد. ابزار استفاده شده، پرسش‌نامهٔ پرخاشگري رابطه‌اي و آشكار كودكان دبستاني شهيم (1385) بود. داده‌هاي به‌دست‌آمده با استفاده از روش آماريِ تحليل كوواريانس، تجزيه‌وتحليل شد. يافته‌ها: نتايج نشان داد كه گِل‌بازي باعث كاهش نمرهٔ كل پرخاشگري (0٫01>P) و خُرده‌مقياس‌هاي پرخاشگري جسماني، كلامي و رابطه‌اي (0٫001>p) پسران مبتلا به اختلال نارسايي توجه/فزون كنشي مي‌شود. نتيجه‌گيري: از گِل‌بازي مي‌توان به‌همراه ساير روش‌هاي درماني، در درمان پرخاشگري كودكان مبتلا به اختلال بيش‌فعاليِ كمبود توجه، بهره برد.

Objective: Attention Deficit/Hyperactivity Disorder is the most common neurodevelopmental disorder during childhood and it is important to find an effective treatment to reduce its cues. The present paper aims to examine the effect of clay therapy on aggression in elementary school male students suffering from attention deficit hyperactivity disorder. Methods: The method was experimental and the design was pre-test post-test. The statistical population was all the elementary school male students with attention deficit hyperactivity disorder in Rasht province during the educational year of 2013-2014. 30 students were selected through purposive sampling. Then they were randomly assigned to control and experiment groups. After pre-test, the experimental group underwent 11 sessions of 60 minutes clay therapy during 5 weeks, while the control group received no intervention. The instrument used in the study was Shahim (2006) Overt and Relational Aggression Scale. The Data was analyzed by covariance analysis Results: Findings indicate that clay therapy reduced the Total aggression scores (p>0.01) and also sub-scales including Physical, verbal and Relational Aggression (p<0.001) in elementary school male students with attention deficit hyperactivity disorder. Conclusion: Mud play, in conjunction with other treatment methods, can be used in the treatment of Child Attention Deficit Hyperactivity Disorder (ADHD).