شكلگيري ارتباطات حوضه درياچه اروميه و شرق آناتولي

The Formation of Connection between Urmia Lake Basin and East Anatolia Ali Binandeh

وضه درياچه اروميه با ويژگيهاي خاص جغرافيايي و طبيعي همواره مورد توجه گروه هاي مختلف جمعيتي در دوران پيش از تاريخ تا به حال بودهاست. امكان ارتباط حوضه درياچه اروميه از طريق كرويدورهاي چون كيل شين و حاج عمران با شمال بينالنهرين بسيار آسانتر از برقراري ارتباط با ساير مناطق خصوصا زاگرس مركزي است. برخي شكلگيري را نتيجه مهاجرت مردمان شمال بينالنهرين ميدانند كه به دنبال يافتن چراگاههاي مناسب و وضعيت بهتر از طريق دره هايي كه امروزه يخش غربي حوضه دراچه اروميه را به شمال عراق وصل ميكند، به اين منطقه آمدهاند. بر اساس شواهد باستان شناسي در دوره مسوسنگ ارتباط ميان شمال غرب ايران و شرق اناتولي از طريق ارز روم، شرق رود ارس و حوالي درياچه اورميه صورت ميگرفته است. اگرچه در بحث تشابهات فرهنگي بايد روند تكامل جوامع را نيز در نظر داشت اما با توجه به مدارك و شواهد به نظر ميرسد اين فرهنگ نيز بيشتر متاثر از بينالنهرين است و از طريق دره هاي ميان كوهي زاگرس منتقل شده است.

Urmia Lake Basin with its special natural and geographical conditions has always attracted the attention of different groups of people from prehistory to the present. The connection of Urmia Lake basin with North Mesopotamia by corridors like Kel-e Shin and Haj Omran is much easier than the its connection with other regions، specially with central Zagros. Some see the formation of this connection a result of the migration of people in North Mesopotamia to this region، seeking better pastures and conditions through the valleys connecting the western part of Urmia Lake basin to North Iraq. According to archaeological evidences، during the Chalcolithic period، the connection between North-West Iran and East Anatolia had been formed by Erzurum، the east of Aras river، and the periphery of Urmia Lake. Although in the discussion of cultural similarities، the evolution process of societies must be also taken into account، the evidences and records suggest that this culture is much more influenced by Mesopotamia and has been transferred through Zagros valleys.