تحليل نگرش كشاورزان شهرستان كوار نسبت به حفاظت از آب: كاربرد نظريه نيازهاي مازلو

Analysis of Kavar Township Farmers’ Attitudes towards Water Conservation: Application of Maslow's Needs Theory

كم‌آبي، مفهومي آشنا در ادبيات امروز توسعه روستايي است. پرداختن به اين مسئله در بخش كشاورزي به‌عنوان يكي از متقاضيان بزرگ آب، ضروري است. يكي از مسيرهاي پرداختن به اين مسئله، بهبود نگرش كشاورزان نسبت به حفاظت از آب است. براي اين منظور، مي‌توان از ارزيابي نياز بهره گرفت. هدف اين پژوهش، تحليل نگرش كشاورزان نسبت به حفاظت از آب، به­ وسيله كاربرد ارزيابي نيازها با استفاده از نظريه مازلو بود. اين پژوهش از نوع توصيفي بوده و با فن پيمايش انجام گرفت. كشاورزان شهرستان كوار به‌عنوان جامعه آماري انتخاب شده (13187=N) و با استفاده از نمونه‌گيري خوشه‌اي، 383 نفر از آن‌ها به‌عنوان نمونه در نظر گرفته شدند. ابزار مورد استفاده براي جمع‌آوري داده‌ها پرسشنامه بود كه روايي آن به‌وسيله اساتيد روانشناسي اجتماعي و ترويج كشاورزي و پايايي آن با محاسبه آلفاي كرونباخ تأييد شد (0/69 ≤ α ≤ 0/97). نتايج نشان داد كه نيازهاي ايمني و نيازهاي فيزيولوژيك به‌ عنوان مهم‌ترين عوامل، داراي تأثير منفي و معني‌دار و نيازهاي اجتماعي و نياز به احترام داراي اثر مثبت و معني­ دار بر نگرش كشاورزان نسبت به حفاظت از آب بودند. بر اساس نتايج، مي‌توان راهكارهايي براي حفاظت از آب ارايه كرد كه با نيازهاي كشاورزان سازگار باشد.

Water scarcity is a familiar concept in today’s literature of rural development. It is necessary to address this issue in agricultural sector as a large user of water. One of the paths for addressing this issue is improving farmers’ attitudes towards water conservation. For this purpose, needs assessment could be applied. The aim of this study was to analyze farmers’ attitudes towards water conservation by application of needs assessment using Maslow’s theory. This study as a descriptive research has been conducted using survey techniques. Statistical population of this study consisted of farmers of Kavar township (N=13187). Applying Cluster sampling method 383 farmers was selected as sample. A questionnaire was used to collect data. Its face validity was confirmed by professors of social psychology and agricultural extension and its reliability was measured by calculating Cronbach's alpha (0.69 ≤ α ≤ 0.97). The results showed that safety and physiological needs as the most important factors had a negative and significant effect on farmers’ attitudes towards water conservation. Social needs and esteem needs were the other factors influencing dependent variable. Based on the results, the solutions for water conservation that are consistent with the needs of farmers can be proposed.