بومي‌سازي مدل محيط كار ارتقاء دهنده سلامت سازمان بهداشت جهاني با رويكرد مشاركتي

Indigenization of Healthy Workplace Model of World Health Organization: A Participatory Approach

زمينه و هدف: مدل‌هاي ارزيابي محيط‌ هاي كار كه در كشور به كار گرفته‌شده‌اند، كمتر جنبه كاربردي و مشاركتي دارند. اين مطالعه باهدف بومي‌سازي مدل جامع محيط كار ارتقاء دهنده سلامت سازمان جهاني بهداشت به شيوه مشاركتي انجام‌گرفته است. مواد و روش‌ها: فرايند بومي‌سازي مدل محيط كار ارتقاء دهنده سلامت طي سه مرحله انجام شد. در مرحله اول به‌منظور بومي‌سازي ابزارهاي مدل، چك‌ليست‌هاي ارزيابي حيطه‌هاي مختلف محيط كار با مشاركت گروه‌هاي ذينفع بررسي و روايي و پايايي آن‌ها مورد تائيد قرار گرفت. در مرحله دوم، راهنماي اجرايي مدل تدوين شد و در مرحله سوم، پيش‌نويس چك‌ليست‌ها و راهنماي اجرايي مدل طي نشست مشترك با هيئت صاحب‌نظر و نمايندگان كاربران نهايي گرديد. يافته‌ها: مجموعه نظرات شركت‌كنندگان موجب شد تا شرايط محيط‌هاي كار صنايع ايران در ابزار ارزيابي محيط كار ارتقاء دهنده سلامت در نظر گرفته شود. چك‌ليست‌هاي ارزيابي حيطه‌هاي مختلف محيط كار شامل محيط رواني- اجتماعي، منابع سلامت، مشاركت سازمان در ارتقاي سلامت جامعه و محيط فيزيكي تدوين گرديد. گام‌هاي اجرايي براي به‌كارگيري اين مدل نيز مشخص گرديد. نتيجه‌گيري: راهنماي مدل محيط كار ارتقاء دهنده سلامت و ابزارهاي ارزيابي حيطه‌هاي محيط كار مي‌توانند در محيط‌ هاي كار مختلف توسط سياست‌گذاران و برنامه ريزان به كار گرفته شوند.

Background and Objective: Healthy workplace models that have been used in the country merely appraised the situation of workplaces and were less practical and participative. The aim of this study is to indigenize the world health organization health promoting workplace model. Methods: Indigenization of the world health organization healthy workplace model to develop assessment tool for healthy work place were conducted in 3 phases. In preparation phase, checklist for assessment of different dimensions of the healthy workplace was prepared. In second phase, a practical guideline for application of model was developed and in third phase, the adaptation plan finalized draft of checklist and practical guideline was finalized through a joint meeting of panel members and representatives of the end users. Results: Situation of industrial workplaces in the country was considered in adaptation approach. Assessment tool for different dimensions of the healthy workplace including the physical work environment, the psychosocial work environment, the health resources and the enterprise involvement in the community and the practical guideline were finalized. Conclusion: Developed assessment tool for healthy workplace model and the practical guideline can be used by policy makers and planners.