آموزش و يادگيري پژوهش - محور در محيط ساختن گرا: طراحي مدلي بر اساس پژوهش پديدارنگارانه

هدف مطالعه حاضر، تبيين فرآيند آموزش و يادگيري پژوهش- محور بر اساس دانش حرفه­‌اي افراد صاحب­نظر در حوزه تعليم و تربيت، به ويژه پژوهش، براي تعيين نشانگرهاي فرآيند اين نوع آموزش در مدارس است. در اين پژوهش دو سؤال اساسي مطرح بوده است. سؤال اول، نشانگان آموزش و يادگيري پژوهش- محور كدام اند و در قالب چه ابعادي قابل تبيين هستند؟ سؤال دوم، براساس نشانگان و ابعاد شناسايي شده، چه مدلي را مي­توان ارائه نمود؟ رويكرد پژوهش، رويكرد كيفي است كه با بهره‌­گيري از راهبرد پديدارنگاري تنظيم شده است. مشاركت كنندگان در اين مطالعه 25 نفر از اعضاي هيأت علمي پژوهشگاه مطالعات آموزش و پرورش، دانشگاه فرهنگيان، كارشناسان حوزه ستادي وزارت آموزش و پرورش، مديران پژوهش­‌سراهاي دانش آموزي شهر تهران و معلمان موفق بودند كه به شيوۀ نمونه­‌گيري هدفمند و با روش گلوله برفي تا مرز اشباع نظري انتخاب شدند. داده‌­ها از طريق مصاحبه عميق و نيمه ساخت­‌يافته گرد­آوري شدند. براي تعيين روايي از مثلث­‌سازي منابع داده‌­ها براي غلبه بر سوگيري هاي ذاتي ناشي از به­‌كار­گرفتن يك منبع در مطالعات استفاده شد. براي تعيين پايايي، روش پايايي توافق ميان دو كدگذار به­‌كارگرفته شد. روش تحليل داده­‌ها، تحليل محتواي استقرايي با بهره‌­گيري از كدگذاري در سه سطح باز، محوري و انتخابي بود. بر اساس نتايج به دست آمده چهار بعد براي آموزش و يادگيري پژوهش- محور تعيين شد: آموزش(تدريس) پژوهش- محور، يادگيري و تكاليف يادگيري پژوهش- محور، ارتباطات و دسترسي ها و تشويق. هر يك از اين ابعاد در بردارندۀ نشانگرهايي است كه در پژوهش به تفصيل به آنها پرداخته شده است.