ارزيابي فقر آموزشي ايران در چارچوب يك رويكرد چندبعدي به اندازه‌گيري فقر

اندازه‌گيري فقر چندبعدي از موضوعات نسبتاً جديد در حوزه اندازه‌گيري فقر است و رويكرد الكاير و فوستر به اين مقوله به شاخصهايي منتهي مي‌شود كه امكان تفكيك نقش بُعد آموزش در فقر چندبعدي را مهيا مي‌سازد. در اين مقاله پس از اندازه‌گيري فقر چندبعدي با به كارگيري ابعاد مورد استفاده در شاخص فقر چندبعدي جهاني براي دو سال 1384 و 1394، سهم بعد آموزش و شاخصهاي زير مجموعه آن مشتمل بر وضعيت تحصيلي سرپرست خانوار و تحصيل كودكان در فقر چندبعدي محاسبه شده است. همچنين، ملهم از رويكرد الكاير و فوستر به اندازه‌گيري فقر، فقر آموزشي و فقر آموزشي شديد براي كشور و استانها محاسبه شده است. بر اساس نتايج سهم بعد آموزش در فقر چندبعدي بالاتر از هر بعد ديگر بوده و نزديك به 50 درصد از بار فقر چندبعدي به عهده بعد آموزش است. نرخ فقر آموزشي در مناطق شهري و روستايي كشور در سال 1394 به ترتيب 42 و 66 درصد و نرخ فقر آموزشي شديد در مناطق شهري و روستايي در همين سال 3 و 0/9 درصد بوده كه در مقايسه با سال 1384 كاهش يافته است. در سال 1394 استان كردستان بيشترين فقر آموزشي در مناطق شهري، استان قم بيشترين فقر آموزشي در مناطق روستايي و استان سيستان و بلوچستان بالاترين فقر آموزشي شديد را در مناطق شهري و روستايي داشته‌اند.