بررسي چگونگي اطلاق «موجود» بر موجودات از ديدگاه فارابي

A Study on How beings are said to Be Based on Farabi's Viewpoints

از ديدگاه ارسطو، موضوع مابعدالطبيعه يعني «موجود»، نه بر اساس اشتراك معنوي و نه بر اساس اشتراك لفظي بلكه به طريق «نسبت به چيزي» بر موجودات اطلاق مي‌گردد. به عبارت ديگر «موجود»، نه به گونه‌اي يكسان بلكه به تقدم و تأخر بر موجودات حمل مي‌شود. اولين اطلاق «موجود»، جوهر است و بقيه موجودات به جهت نسبتي كه با آن دارند موجود خوانده مي‌شوند. تأمل در آثار فارابي نشان مي‌دهد كه فارابي در اطلاق «موجود» بر موجودات به تشكيك سينوي دست نيافته و به تبع ارسطو، اطلاق موجود بر موجودات را نه بر اساس اشتراك لفظي مي‌داند و نه بر اساس اشتراك معنوي. از ديدگاه فارابي، موجود، به يك معنا و به طور يكسان بر مقولات حمل نمي‌شود؛ بلكه بنابر تقدم و تأخر بر آنها اطلاق مي‌گردد. اين تقدم و تأخر بر اساس نيازمندي و يا استقلال مقولات در وجود است. علاوه بر اين، به نظر مي‌رسد فارابي در آثار خود از الگوي ارسطويي اين نوع حمل يعني حمل موجود در سطح مقولات، فراتر رفته و آن‌ را در سطح طولي يعني حمل موجود بر موجود اول و ثواني و سپس ساير مخلوقات نيز بيان مي‌كند.

Aristotle considered being neither univocal nor equivocal, but as the third kind i.e. Pros hen because he believed that being is said being in relation to one point. In other words, this term is applied to the beings for their priority and posteriority in being. The first usage of the term signifies the substance and other beings are said being as they are in relation to substance. Reviewing Farabi's thoughts reveals that unlike Avicenna that believed in Tashkik of the concept of being, Farabi followed Aristotle's' thoughts and his argument about focal meaning which doesn't refer to equivocality or univocality of being. Farabi was of the opinion that the term isn't applied equally to all beings, but based on their priority and posteriority in being. In addition, he extended the account of Aristotle's doctrine of the different senses of being in the different categories beyond Aristotle's own use to cover the relation between sensible substances and the First and Second Being.