اثر تناوب بهره‌برداري سقز بر زادآوري طبيعي درختان بنه (مطالعه موردي: جنگل‌هاي بنه استان كردستان، سنندج)

Impact of Oleo-Gum Resin Extraction Periodicity on Natural Regeneration of Wild Pistachio

به منظور ارزيابي ميزان اثرگذاري تناوب بهره برداري سقز بر روي زادآوري طبيعي درختان بنه، سه منطقه جنگلي مختلف در استان كردستان كه تنها وجه تمايز آنها اجراي دوره تناوب بهره برداري سقز (تناوب منظم، تناوب نامنظم و بدون تناوب) بود، انتخاب شدند. بعد از تهيه نقشه يگان هاي واحد از سه ايستگاه مطالعاتي، يكي از يگان ها را با شرايط يكسان در هر سه ايستگاه برگزيده و در هر ايستگاه تعداد 100 اصله درخت بنه قطورتر از 25 سانتي متر به صورت تصادفي انتخاب شدند. متغيرهاي قطربرابرسينه درختان بنه و تعداد نهال خارج و زيرتاج درختان بنه اندازه گيري شدند. نتايج نشان داد كه ميزان زادآوري در ايستگاه هاي داراي تناوب در بهره برداري از شيره درختان سقز در سطح 1% اختلاف معني داري با ايستگاه بدون تناوب دارد به طوري كه ميزان زادآوري در ايستگاه داراي تناوب منظم بيشتر از ايستگاه تناوب نامنظم و همچنين در ايستگاه تناوب نامنظم بيشتر از ايستگاه بدون تناوب مي باشد. نتايج همچنين حاكي از اين مي باشد كه ميانگين قطر برابر سينه درختان در هر دو ايستگاه با تناوب منظم و تناوب نامنظم بيشتر از ايستگاه بدون تناوب است و از لحاظ آماري اختلاف معني داري در سطح 1% وجود دارد و قطر برابر سينه درختان ايستگاه تناوب منظم بيشتر از ايستگاه تناوب نامنظم، و در سطح 5 % اختلاف معني دار وجود دارد. نتايج نهايي اين پژوهش بيانگر تاثير منفي سقزگيري مستمر و بدون وقفه بر درختان بنه و زادآوري اين گونه است.

In order to evaluate the impacts of oleo-gum resin extraction periodicity on natural regeneration of wild pistachio (Pistacia atlantica subsp. kurdica), three different forest areas in Kurdistan province, west of Iran, were selected based on difference extraction periodicities (regular periodicity, irregular periodicity and without periodicity). Then homogenous unit maps in GIS produced, and one unit with identical characteristic from any three different areas were selected. Sampling in the selected units was implemented on100 pistachio tress with diameter at breast height (DBH) more than 25 cm. On each tree, DBH, number of regeneration below and outside of its crown were recorded. Results showed that the amount of regeneration among the three forest areas was significantly different (p<0.05), while this amount in areas with regular utilization periodicity was more, followed by irregular and without periodicity. Furthermore, the trees DBH in periodicity areas (both regular and irregular) was more compare to the area without periodicity (p<0.01), while the DBH in area with regular utilization periodicity was more than irregular periodicity (p<0.05). Finally, our findings suggested that galipot utilization without periodicity had a negative impact on Pistachio trees and their regeneration