ارزيابي و تحليل تاريخي اقدامات اجتماعي و اقتصادي كريم‌خان زند در شيراز

Historical Evaluation and Analysis of Social and Economic Measures of Karim Khan Zand in Shiraz

از مباحث مهم تاريخ زنديه بررسي و تحليل اقدامات كريم‌خان در ابعاد مختلف حكومتي به ويژه در بُعد اقدامات اجتماعي و اقتصادي وي مي‌باشد. اكثر منابع تاريخي زنديه دوره استقرار كريم‌خان در شيراز را دوران آرامش اجتماعي و امنيت اقتصادي معرفي كرده‌اند. اينكه تا چه ميزان اين نگرش منابع قابل تأييد است هدف اصلي از انجام اين پژوهش است. مقاله به روش توصيفي ـ تحليلي با استناد به منابع دست اول تاريخي تلاش دارد به اين رهيافت پژوهشي منجر شود كه امنيت اجتماعي و آرامش اقتصادي دورة كريم‌خان زند كه منابع تاريخي از آن ياد نموده‌اند، با واقعيت‌هاي تاريخي آن دوره چندان تطابقي ندارد و با در نظر گرفتن برخي مؤلفه‌ها، اين گفتة منابع مورد ترديد واقع مي‌گردد. اقدامات و عملكرد كريم‌خان فقط در پايتختش بروز و نمود داشته و چنين ديدگاهي را درباره ساير مناطق تحت نفوذ كريم‌خان نمي‌توان پذيرفت . حتي عملكرد وي در شهر شيراز نيز بنا به عوامل و مولفه‌هايي كه در مقاله مطرح شده است مي‌بايست به صورت نسبي و موقتي در نظر گرفت تا بيشتر با واقعيت تاريخي منطبق گردد.

Among the important issues of Zandieh’s history is the review and analysis of Karim Khan’s activities in various aspects of government, especially in terms of his social and economic measures. Most of Zandieh historical sources introduced Karim Khan’s establishment in Shiraz as a period of social peace and economic security. The extent to which this attitude of resources can be versified is the main purpose of this study. The present paper, by descriptive-analytical method, is based on historical primary sources, which leads to the research approach that the social peace and economic security of the Karim Khan’s period, which historical sources recall, are not in line with the historical realities of that period, and, taking into account some components, this is said to be the source of doubt. Karim Khan's actions only occurred in the capital, and this view could not be accepted about other areas under the influence of Karim Khan. Even his performance in the city of Shiraz according to the factors mentioned in the paper, should be regarded as relative and temporary in order to be more in line with historical reality.