پژوهشي در بيماري‌هاي دهان و دندان در جراحي دوره اسلامي بر اساس كتاب «العمدة في الجراحة ابن قف»

Research in Oral Diseases in Surgery Islamic era According to the book ibn-quff the al-omdat fi al-jirahat

در ميان شعبه‌هاي متعدد طب دوره اسلامي، جراحي نياز به تخصص، تجربه و دقت بسيار بالايي دارد. هدف از اين پژوهش، يافتن اصول و تكنيك‌هاي مورد استفاده ابن قف، يكي از برجسته‌ترين جراحان دوره اسلامي، در كتاب «العمده في الجراحة» بوده است. اين كتاب به نوعي آخرين تأليف روشمند و اصيل در اين حوزه بوده كه بازتاب‌دهنده ميراث شكوهمند جراحان سرزمين‌هاي اسلامي است و بررسي آن شمايي جامع و كلي از اصول و تكنيك‌هاي منحصر به فرد جراحان را به نمايش مي‌گذارد. روش پژوهش نيز توصيفي با تحليل اطلاعات است. نتايج تحقيق مؤيد اين نكته است كه تكيه بر تجربه شخصي، دقت احتياطي بالا، شناخت دقيق از ابزارهاي جراحي، رعايت تناسب ميان ميزان درد و رنج فرايند درماني و ريسك كم‌تر از اصول اساسي جراحي در اين كتاب است. اصول ديگر او نيز تشخيص متمايز و صحيح مكان بيماري‌ها، توصيف ابزارهاي تخصصي، رعايت اصول احتياطي، بخيه‌زدن، جلوگيري از خونريزي با روش داغ‌كردن غير مستقيم با آتش (كي بالنار)، روغن (كي بالسمن) يا داغ‌كردن مستقيم يا قرقره‌كردن ادويه مركبه، ضد عفوني و مرهم‌گزاري، جرم‌گيري (تراشيدن سطح دندان) و شكسته‌بندي موضع بدون زخم يا همراه زخم بوده است. تكنيك‌هاي ويژه او نيز شامل شكاف‌زدن عرضي بدون كشط يا با كشط‌كردن، كشيدن دندان (قلع) با تكنيك شكافتن، قطع‌كردن با تكنيك كشط‌كردن، داغ‌كردن مستقيم و غير مستقيم بوده است.

The aim of this study was to provide a clear picture of the principles and foundations of diagnostic and treatment of ibn-quff with the surgical technique in oral and dental diseases based on the alomdat fi al-jirahat. This book is one of the most important scientific collections of Surgical in Islamic period and represents the culmination of the progress of Islamic surgeons in this knowledge. The research method is descriptive with information analysis. The research results suggest that relying on personal experience, high precaution, accurate knowledge of surgical instruments, the proportion between the amount of pain and the suffering of the therapeutic process and the risk less than the basic principles of surgery in this book. His principles also recognize the distinctive and correct location of diseases, describe specialized tools, adhere to precautionary principles, prevent bleeding, suturing, disinfecting, and bleaching. His special techniques include: Slit without lifting or lifting, Avoid bleeding by indirect heating with fire, Oil or cool off straight away or spitting compound spices, Tooth extraction with split technique and scaling (shaving of the tooth surface) and fracture without wounds or wounds, Orthodontics.