نقش انفاق در سلامت معنوي از ديدگاه قرآن و روايات

The role of the "Infagh" in spiritual health in view of the Quran and Hadith

مقدمه: «انفاق» وديعه‌اي الهي از عرش كبريايي براي انسان خاكي است كه در آن، انسان در اين عمل از يك سو نظر به وجود الهي و از ديگر سوي، نگاه به خلق خداوند دارد. «انفاق» در منابع اسلامي معناي عامي داشته كه اعم از اعطاي مادي است و نقش به سزايي در آرامش و سلامت معنوي انسان دارد. بر اين اساس هدف نوشته حاضر تبيين كاركردهاي تربيتي انفاق و نقش آن در سلامت معنوي از ديدگاه قرآن و روايات مي‌باشد. روش: اين تحقيق ميان رشته‌اي با رويكرد قرآني ـ روايتي و با بهره‌گيري از شيوه تحليل مفهومي انجام گرديده است. يافته‌ها: اگرچه «انفاق» در ظاهر كاسته‌شدن از داشته‌هاي مادي انسان است، اما در باطن باعث ارتقاي روحيه شادكامي و موجب سعادت اخروي است كه با ايجاد مؤلفه‌هاي شناختي و رفتاري و سلب مؤلفه‌هاي منفي از انسان سلامت روح و روان را به ارمغان مي‌آورد. بحث و نتيجه‌گيري: «انفاق» با تقويت وجدان اجتماعي و روحيه همدلي با ايفاي «نقش تقويتي»، در كنار ايجاد الفت و گسترش تعاملات انساني كه به نقش تكاملي نامبردار است و نيز با درمان بيماري‌هاي بخل و مال دوستي و ساير نقش‌هاي ديگر، تأثير بالايي در ارتقاي سلامت معنوي فرد و جامعه دارد و كاركردهاي آن در دو شكل ايجادي و سلبي تجلي مي‌گردد.

Background: The "Infagh" is a divine deposit from throne of God to man in which human looks the existence of GOD on one hand, and on the other hand, looks the God creation. "Infagh" in Islamic sources has a general meaning of that has a significant role in the human calm and spiritual health. Thus, this study aims to explain the educational functions of the "Infagh" and its role in spiritual health in view of the Quran and Hadith. Method: This interdisciplinary research has been done with Quranic-narrative approach and using of conceptual analysis. Results: Although the "Infagh" seems to being reduction of the man’s assets, but it really promotes the man’s happiness and causes of eternal welfare that with developing cognitive and behavioral factors and stripping of negative factors of human health give brings the spiritual health. Conclusion: "Infagh" with strengthen of social conscience and empathy by playing the "role of reinforcement", as well as to create affection and develop human interactions that called the "role of evolution" and also treating of avarice and stinginess and etc. has a high impact in promotion of the spiritual well-being of individuals and society and functions in both form of the stripping from and developing.