جايگاه و كاركرد خاندان وزيري در تاريخ كردستان در دورة اول قاجار (1262 ـ 1199ه.ق)

The Position of the Vaziri Family in Kurdistan’s History in the First Period of the Qajar Dynstay (1785-1846)

طي قرون متمادي امور اداري- سياسي كردستان به دست خاندان محلي اردلان و خاندان‌هاي وابسته به آنان اداره مي‌شد كه يكي از آ‌نها، خاندان وزيري بود. اصلي‌ترين كاركرد وزيري‌ها، ادارة امور ديواني و محاسباتي امارت اردلان بود. اين پژوهش به روش تاريخي ضمن بررسي چگونگي راهيابي خاندان وزيري به عرصة حكومت اردلان، بر آن است تا به جايگاه آنان در ساختار اداري و تحولات سياسي و فرهنگي كردستان اردلان در دورة اول قاجار بپردازد. اين مقاله نشان مي‌دهد خاندان وزيري از نخستين حضور خود در دستگاه حكومت محلي اردلان از دورة افشاريه تا پايان دورة اول قاجار، روندي رو به ترقي داشته ­اند. اعضاي اين خاندان، علاوه بر ايجاد پيوند بين امارت اردلان و دولت مركزي، در عرصة سياسي، اجتماعي، فرهنگي، ادبي و عمرانيِ كردستان حضور فعال داشتند.

Kurdistan's political and administrative affairs were run by the local Ardalan household and their dependent families, throughout the centuries, one of them being the family of Vaziri. Managing of accounting and aministeative affairs was a main function of the Vaziris in the Ardalan Emirate. By The historical analytic method, this article seeks to examines the ways in Setting up the Vaziri family for the Ardalan government, their position in the administrative structure, political and cultural changes of Kurdistan Ardalan during the first Qajar period.This study shows that the Family of Vaziris had a progressive advance since its first appearance in the Ardalan local government from the Afshari period to the end of the first Qajar period. Members of this family, in addition to establishing a link between the Ardalan emirates and the central government, were active in the political, social, cultural, literary and cultural development of Kurdistan.