علم ديني در مقام توصيف و توصيه؛ بازخواني نظريه علم ديني استاد مصباح يزدي

The religious science as to be descrbied and advised the read out of the theory of theologian Mesbah Yazdi

تفكيك معاني علم و دين و تعيين نسبت دقيق اين دو حوزه، شرط لازم براي تنقيح معنا و ماهيت علم ديني از منظر استاد مصباح است. بيان جايگاه علم در منظومه علم ديني و فهم صحيح از تاثيرات دين و مباني ارزش‌شناختي بر علم، افق‌هايي نوين در زمينه ارائه نظريات علمي و اعتبارسنجي نظرات مذكور پيش روي محققين مي‌گشايد. تدقيق معناي علم و توجه به ساحت‌هاي مختلف علم، حيطه انتظارات و توانمندي‌هاي موجود در شكل‌گيري نظريات علمي را سامان بخشيده و به قضاوت صحيح از علم مي‌انجامد. با استناد بر آراء استاد مصباح، آنچه بر شكل‌گيري نظريات علمي اثرگذار بوده و در اين مقاله با عنوان دين و مباني ارزش‌شناختي معرفي شده است، از اهميت ويژه‌اي برخوردار بوده، تعيين محدوده اثرگذاري هر يك شايان توجه است. به همين سبب در اين مقاله به بيان تقريرهاي موجود از اين بحث و ذكر اشكالات موجود پرداخته شده است. استاد مصباح در بخش توصيفي علوم انساني همانند بخش توصيه‌اي، قائل به اثرگذاري دين و مباني ارزش‌شناختي است.

The discrimination between the meanings of science and religion, and the determination of the precise relationship between these two domains are the prerequisites of rectifying the meaning and the essence of religious science in the eyes of theologist Mesbah. Expressing the status of the science in the system of scientific religion, and the right contemplating of the impacts of religion, and the fundamentals of oxiology of science will open new horizons in yielding scientific theories, the validation of the mentioned ideas twoard the researchers. Precisely explaining the meaning of science and concerning the different realms of science have settled the scope of current expectations and capabilities in forming the scientific ideas, therefore leading to a correct judgment about the science. According to the ideas of theologist Mesbah, what has affected the formation of scientific theories, which is mentioned here as religion and fundamentals of oxiology, is greatly significant. Furthermore, determining the impacting scope of each one is worth paying attention. Consequently, available statements about this subject and the existing flaws are discussed within this essay. Theologist Mesbah has placed value on the affection of religions and fundamentals of oxiology in the description part of human science, as in the advisory part.