كارايي سازه‌هاي الگوي اعتقاد بهداشتي، در پيش‌بيني رفتارهاي تغذيه‌اي پيشگيري‌كننده از سرطان معده

Investigation of the Efficacy of Health Belief Model Constructs in the Prediction of Preventive Nutritional Behaviors of Stomach Cancer

زمينه و هدف: با توجه به شيوع سرطان معده، نقش رفتار در پيشگيري از اين سرطان و كارآمدي سازه‌هاي الگوي اعتقاد بهداشتي در پيش‌بيني طيف وسيعي از رفتارهاي بهداشتي؛ در مطالعه حاضر به تعيين كارايي سازه‌هاي الگوي اعتقاد بهداشتي در پيش‌بيني رفتارهاي تغذيه‌اي پيشگيري‌كننده از سرطان معده در دانشجويان دختر ساكن خوابگاه‌هاي دانشگاه يزد پرداخته شد. روش بررسي: در اين مطالعه مقطعي، 124 دانشجوي دختر ساكن خوابگاه‌هاي دانشگاه يزد در سال 1394 با روش نمونه‌گيري در دسترس (غيرتصادفي) انتخاب شدند. داده‌ها توسط پرسشنامه محقق‌ساخته، جمع‌آوري و با استفاده از آزمون‌هاي همبستگي پيرسون، تحليل واريانس يك‌طرفه، تي مستقل و رگرسيون خطي چندگانه تحليل شدند. يافته‌ها: ميانگين سن دانشجويان، 2/91±25/39 سال بود. 95% نمونه‌ها موانع زيادي براي انجام رفتارهاي پيشگيري‌كننده ذكر كردند و تنها 1%، رفتارهاي پيشگيري را در سطح مطلوب انجام داده بودند. متغير موانع درك‌شده توانست 13% تغييرات رفتارهاي تغذيه‌اي دانشجويان را براي پيشگيري از سرطان معده توضيح دهد (P<0/001), f=7/45, r^2^=%13). نتيجه‌گيري: نتايج اين مطالعه نشان داد سازه موانع درك‌شده، تنها متغير پيش‌بيني‌كننده رفتارهاي تغذيه‌اي در پيشگيري‌ از سرطان معده است. لذا اجراي برنامه‌هاي مداخله‌اي براي كاهش موانع درك‌شده افراد به‌منظور پيشگيري از اين سرطان ضروري است.

Background and Objectives: Given the prevalence of stomach cancer, the role of behavior in the prevention of this cancer and efficacy of Health Belief Model (HBM) constructs in the prediction of wide range of health-related behaviors, the present study was performed to determine the efficacy of HBM constructs in the prediction of preventive nutritional behaviors of stomach cancer among female students residing in dormitories of Yazd University. Methods: In this cross-sectional study, 124 female students residing in dormitories of Yazd University, were selected through available sampling (non-random) method. Data were collected by a researcher-made questionnaire and analyzed by Pearson's correlation coefficient, one-way ANOVA, t-test, and multiple linear regression. Results: The mean age of the students was 25.39±2.91 years. Ninety-five percent of participants reported many barriers for adopting preventive behaviors and only 1% performed the preventive behaviors at the desirable level. The results showed that perceived barriers variable could explain 13% of students’ nutrition behavior for prevention of stomach cancer (r2=13%, f=7.45, p<0.001). Conclusion: The result of this study showed that perceived barriers construct is the only predictor variable of nutrition behaviors in the prevention of stomach cancer. Therefore, conducting intervention programs is necessary to reduce perceived barriers for the prevention of stomach cancer.