بررسي تطبيقي ويژگي هاي حكومت اسلامي از منظر امام خميني (ره) و سيد قطب

A Comparative Study of Characteristics of Islamic State (Government) from the Perspective of Imam Khomeini and Sayyid Qutb.

حكومت اسلامي مفهومي مهم است كه به‌مجرد هجرت پيامبر اسلام (ص) از مكه به مدينه، سازواره‌ها و ساختارهاي آن به‌واسطۀ ايشان و مبتني بر تعاليم الهي مندرج در پيام وحي تكوين يافت تا به‌واسطۀ قدرت سياسي، روح اسلام در كالبد جامعه دميده شود. ليك پس از رحلت ايشان، اين مفهوم در معرض تأويل‌ها و تفاسير مختلف قرار گرفت و منازعات گوناگوني حول مقام جانشيني و خلافتشان (از زمان خلفاي راشدين تا بني‌اميه و بني‌عباس و درنهايت امپراتوري عثماني) بين فرق گوناگون اسلامي، اعم از شيعه و سني، شكل گرفت كه عواقب برخي از اين اختلافات و منازعات كماكان نيز دامن‌گير جهان اسلام (خاصه پس از الغاء خلافت عثماني و در منطقۀ حساس خاورميانه) است. اين مقاله در ابتدا به نحوي موجز و مختصر، به زمينه‌ها و بافتهاي اجتماعي و ايدئولوژيكي ظهور جنبش‌ها و جريان‌هاي اسلام‌گراي معاصر در منطقۀ خاورميانه و جهان اسلام اشاره‌كرده و پس ‌از آن، به بررسي تطبيقي ويژگي‌ها و شاخصه‌هاي مهم مفهوم حكومت اسلامي از منظر دو متفكر اثرگذار در جهان اسلام، يعني امام خميني (1902-1989) از جهان تشيع و سيد قطب (1906-1966) از جهان تسنن، در حوزه‌هاي كلان «فرهنگي، عقيدتي، سياسي، اجتماعي و اقتصادي» مي‌پردازد و تشابهات فكري اين دو انديشمند مسلمان را در حوزه‌هاي مذكور مي‌كاود و درنهايت نيز ابوابي را براي مطالعات تطبيقي و تقريبي هرچه بيشتر در اين باب مي‌گشايد

Islamic state (government), an important concept in modern world and especially its political literature, has been established after the death of the Islam's prophet under the name of "Caliphate" or "Imamate" as an ideological, political, social and economic structure. Although The first Islamic state was built by the Islam's prophet in Medina, but after his death, the path that his successors chose, especially Shiites and Sunnis, had obvious differences, the differences that has been yet continuing and has created much crisis in the Middle East and around the world (especially after collapse of the Ottoman Empire). This article tries to analyses the social and ideological contexts of the emergence of contemporary Islamic movements in the Middle East and Islamic world for the first time and after that will have a comparative study of characteristics of Islamic state from the perspectives of Sayyid Qutb (1906-1966) and Imam Khomeini (1902-1989) in three major areas: "cultural-ideological", "political" and "socio-economics". this article tries to find intellectual similarities between the two thinkers and finally will offer other comparative/approximate studies in this or other related fields.