بررسي پيش‌بيني‌كننده‌هاي رفتارهاي پيشگيري‌كننده از بيماري آنفلوانزا نوع A (H1N1) در مردم شهر جيرفت، براساس الگوي اعتقاد بهداشتي

Investigation of Predictors of Preventive Behaviors of Influenza A (H1N1) Based on Health Belief Model among People of Jiroft City, (Iran)

زمينه و هدف: آنفلوانزا، يكي از شايع‌ترين بيماري‌هاي عفوني است كه تاكنون چندين‌بار به‌صورت پاندمي موجب مرگ‌ومير و وارد آوردن خسارات زياد، در كشورهاي در حال توسعه شده است. اين پژوهش با هدف تعيين پيش‌بيني‌كننده‌هاي رفتارهاي پيشگيري‌كننده از بيماري آنفلوانزا نوع A در مردم شهر جيرفت براساس الگوي اعتقاد بهداشتي صورت گرفت. روش بررسي: اين مطالعه به روش توصيفي - تحليلي (مقطعي) بر روي 400 نفر از مردم شهرستان جيرفت در سال 1395 انجام شد. نمونه‌ها به‌صورت نمونه‌گيري خوشه‌اي انتخاب شدند. اطلاعات با استفاده از پرسشنامه محقق‌ساخته مبتني بر الگوي اعتقاد بهداشتي، جمع‌آوري شدند. داده‌ها به كمك آزمون‌هاي ضريب همبستگي پيرسون و رگرسيون خطي تجزيه و تحليل شدند. يافته‌ها: از بين رفتارهاي پيشگيري‌كننده از ابتلا به بيماري آنفلوانزا نوع A؛ شستن دست‌ها با آب و صابون به‌طور منظم (58% هميشه و 24/2% اغلب) و پوشاندن دهان و بيني هنگام سرفه و عطسه (51% هميشه و 27/5% اغلب) داراي بيشترين فراواني بود. بين رفتار با آگاهي (p=0/001, r=0/206)، منافع (p=0/001, r=0/308)، حساسيت (p=0/009, r=0/130) و شدت درك‌شده (p=0/001, r=0/248)، همبستگي مثبت و معني‌داري وجود داشت. سازه‌هاي الگوي اعتقاد بهداشتي در مجموع توانستند 15% از واريانس رفتارهاي پيشگيري‌كننده از بيماري آنفلوانزا را پيش‌بيني كنند كه در اين ميان، منافع درك‌شده (0/233=𝞫)، قوي‌ترين پيش‌بيني‌كننده بود. نتيجه‌گيري: يافته‌هاي اين مطالعه، كاربرد الگوي اعتقاد بهداشتي را در پيش‌بيني رفتارهاي پيشگيري‌كننده از ابتلا به آنفلوانزا نوع A هرچند ضعيف، نشان داده است كه مي‌توان از اين الگو با تأكيد بر منافع درك‌شده در تدوين برنامه‌هاي آموزشي و تكنيك‌هاي مداخله‌اي جهت تغيير نگرش و رفتار مردم در اين زمينه استفاده كرد

Background and Objectives: Influenza is one of the most common infectious diseases, which its pandemics has so far caused mortality and heavy losses several times in developing countries. This research aimed to determine the predictors of preventive behaviors of influenza A (H1N1) based on Health Belief Model among Jiroft people. Methods: This descriptive cross-sectional study was conducted on 400 individuals of Jiroft city in 2016. Samples were selected using cluster sampling. Data were collected by a researcher-made questionnaire based on Health Belief Model. Data were analyzed using Pearson correlation coefficient and linear regression. Results: Among the preventive behaviors of H1N1, regular hand washing with water and soap (58% always, 24.2% often) and covering mouth and nose while coughing or sneezing (51% always, 27.5% often), had the highest frequency. There was a significant positive correlation between behavior and knowledge (r=0.206, p=0.001), benefits (r=0.308, p=0.001), susceptibility (r=0.130, p=0.009), and perceived severity (r=0.248, p=0.001). The Health Belief Model constructs predicted 15% of variance of preventive behaviors of H1N1 influenza, among which, perceived benefits (β=0.233) was the most powerful predictor. Conclusion: The findings of this study showed the application of Health Belief Model in prediction of H1N1 influenza preventive behaviors, although weak, thus, this model can be used, with emphasis on perceived benefits, in developing educational programs and intervention techniques to change attitudes and behaviors of people in this area.