عنوان مقاله :
نقش دكتر اميراعلم در پيشرفت بهداشت و آموزش پزشكي نوين در ايران
عنوان به زبان ديگر :
Amir Aʿlam’s Role in the Improvement of Health and Medical Education in Iran
پديد آورندگان :
سالاري، حسن مركز دايره المعارف بزرگ اسلامي
كليدواژه :
اميراعلم , انستيتو پاستور , مجلس حفظ الصحه , دارالفنون , دانشكده پزشكي , شير و خورشيد سرخ , قانون طبابت , قانون مايه‌كوبي آبله
چكيده فارسي :
دكتر اميراعلم (1255-1340ش)، از دانش‌آموختگان مدرسۀ پزشكي ليون فرانسه، بيش از 55 سال براي پيشرفت بهداشت و آموزش پزشكي نوين در ايران كوشيد. او استاد تشريح (كالبدشناسي) در دارالفنون و سپس دانشگاه تهران، عضو مجلس حفظ الصّحه و از بنيان‌گذاران سازمان‌هاي بهداشتي نوين در ايران بود. او بنيان‌گذار بيمارستان احمديه، بنيان‌گذار نخستين درمانگاه ويژۀ زنان (مريضخانۀ نسوان كه بعدها بيمارستان اميراعلم ناميده شد) و بنيان‌گذار شير و خورشيد سرخ بود و دارالشفاي حضرتي خراسان به كوشش او بازسازي شد. اميراعلم به عنوان نمايندۀ مجلس شوراي ملي در تصويب قانون آبله‌كوبي رايگان و قانون طبابت نقش داشت. به درخواست رسمي او، كه رياست مجلس حفظ الصّحه را داشت، توليد واكسن آبله در انستيتو پاستور ايران آغاز شد. او با همكاري چند نفر از استادان دانشكدۀ پزشكي كتاب كالبدشناسي توصيفي را نوشت. او عضو پيوستۀ فرهنگستان ايران بود و در پيشنهاد و تصويب برابرنهادهاي مناسب فارسي براي بسياري از واژه‌هاي پزشكي نقش داشت.
چكيده لاتين :
AMIR-AʿLAM (1876-1961), a graduate from the medical school of Lyon, France, tried over 55 years to improve the health institutions and education of modern medicine in Iran. He was Professor of Anatomy at the Dār al-funūn and then at Tehran University, a member of Majlis-i ḥifẓ al-ṣiḥḥa (House of sanitation) and co-founder of many modern health organizations in Iran. He was the founder of the Ahmadiyya Hospital, founder of the first women's clinic (later became known as Amir Alam Hospital) and was the founder of the Red Lion and Sun Organization (Jamʿiyat-e šir o ḵoršid-e sorḵ-e Irān) and the Hazraty hospital of Khorasan. As a Member of Parliament, Amir Alam was responsible for passing of the Health Protection and Smallpox Vaccination Act and the Medical Practice Act (Qānun-e ṭebābat). It was at his official request, as the head of the House of sanitation, which vaccine production began at the Pasteur Institute of Iran. He worked with some of the Medical School professor to write a textbook on anatomy (Kalbadshenasi tousifi). He was a permanent member of the Persian Academy (Farhangestān) and involved in the proposal and approved for many medical terms
