چكيده فارسي :
با توجه به مناقشه‌هاي نظري در مورد مفاهيم و ارزش‌هاي بنيادي، چون عدالت، بين اسلام و غرب در اين مقاله به مطالعۀ سير تاريخي تحول مفهومي عدالت از منظر اين متفكران مي‌پردازيم. در اين مطالعه نتيجه مي‌گيريم كه اولاً، عدالت معناي روشن و جهان‌شمول در اعصار و بين انديشمندان ندارد و گرايش كلي به يافتن مبنايي براي زندگي سعادتمندانه و متعالي است؛ ثانياً، تشابه و تفاوت در ميان متفكرين غربي و اسلامي به مباني معرفت‌شناختي و زمينه‌هاي اجتماعي و مذهبي برمي‌گردد؛ ثالثاً، گرايش‌ها در انديشمندان غربي از دورۀ كلاسيك به‌سوي عصر جديد اجتناب از مطلق‌گرايي و كشاندن عدالت به زندگي عملي است درحالي‌كه بين متفكرين اسلامي گرايشات مطلق‌گرايانه و تقدس‌گرايانه عموماً غالب است؛ خامساً، انديشه‌ورزي اسلامي بيشتر گرايش به ازلي بودن دارد و خصلت پسين و پيشيني بودن دارد درحالي‌كه انديشه‌ورزي غربي به خصلت پسيني و جنبه‌هاي اجرايي عدالت گرايش دارد. سادساً، با توجه به دو مورد اخير، در شيوۀ غربي عدالت استقرايي و درعين‌حال معطوف به حل مسئله مبتني بر مباني سكولار و اُمانيستي است از‌اين‌رو لزوماً بهترين قوانين عادلانه تعبير نمي‌شوند بلكه بيشتر به نتايج توجه مي‌شود درحالي‌كه انديشۀ اسلامي جامع‌نگرانه و مبتني بر مباني معرفت‌شناختي معنوي است.
چكيده لاتين :
Considering the theoretical controversy about fundamental concepts and values, such as justice, between Islam and the West, this article probes the historical course of the conceptual transformation of justice from the perspective of Western and Muslim thinkers. The paper concludes that, firstly, justice does not have a clear universal meaning over the ages and between scholars; nevertheless the general tendency is to find the basis for a blissful and transcendental life. Secondly, the similarity and difference among Western and Islamic thinkers returns to their epistemological foundations and social and religious contexts. Thirdly, tendencies in Western scholars from the classical period to the new age have been toward an avoidance from absolutism and bringing justice to practical life, while the Islamic thinkers generally have been adopted absolutistic and holistic tendencies. Fourthly, Islamic thought tends to be more egalitarian and has an eternal character, while Western thought tends to be a non-eternal character focusing aspects of the implementation of justice. Fifthly, taking into account the latter two cases, the Western method of inductive justice and, at the same time, that of problem-solving, is based on secular and humanistic principles. Therefore, it is not necessarily interpreted as the best laws of justice, but rather more attention is paid to the actual results. In comparison, Islamic thought is focused on the epistemological basis of spirituality and tends to present a comprehensive interpretation.
