داورين «ما» و داورين «آنها» گزارشي از ترجمه‌هاي فارسي كتاب پيدايش گونه‌ها اثر چارلز داروين

Our” Darwin and “Their” Darwin: a Review on Persian Translations of Charles Darwin’s On the Origin of Species“

كتاب تأثيرگذار پيدايش گونه‌ها يكي از مهم‌ترين آثار چارلز داروين در سال 1859 منتشر و به سرعت در ميان انديشمندان سراسر دنيا دست به دست و به يازده زبان زنده ترجمه شد. در اين ميان «ما» نيز در مواجهه با اين كتاب، با تأخيري قابل توجه، از سال 1318 شمسي بدين سو، ترجمه‌هايي به فارسي داشته‌ايم. هدف نگارنده كاوش تطبيقي در اين ترجمه‌هاست؛ تا از رهگذر چنين نگره‌اي بتوان نوعي مواجهه را ميان «ما» و «آنها» بازجست. ادعا اين است كه در فقدان ترجمۀ كامل و دقيق از متن اصلي كتاب، همواره با كژ انديشي و سوء فهم نسبت به چارچوب اصلي انديشه داروين روبه‌رو بوده‌ايم؛ اين نحوۀ مواجهه، عللي دارد كه در اين مقاله، به اجمال بررسي شده است. در اينجا ضمن معرفي و گزارش كتاب شناسانه ترجمه‌هاي فارسي و عربي، اين ترجمه‌ها با ويراست اول و ششم انگليسي كتاب مقابله و برخي از تفاوت‌ها و مشابهت‌ها به دست داده شده است.

On the Origin of Species,the most influential among Charles Darwin’s works, was published in 1859 and became wellknown and was translated into 11 languages in a short time. Nevertheless the book was not translated into Persian until 1939/1318. This paper tries to make a comparative study on the Persian translations to explain the encounter between “us” and “them”. This paper claims that in the absence of the complete precise translation of the book, “we” always misunderstand Darwin’s Theory. In this article, Persian and Arabic translations of the book are reviewed and their similarities and differences with the English editions, especially the first and the 6th editions, studied.