«انسان دانشگاهي» ايراني و مشكل زبان

"Homo Academicus Iranicus" and The Linguistic Question

كشور ما يكي از بزرگترين نسبت هاي دانشجويان و دانش آموختگان را در سطح عالي، به نسبت كل جمعيت در جهان دارد. با وجود اين، اكثريت قريب به اتفاق كنشگران آموزش عالي معتقد به آن نيستند كه «جماعت دانشگاهي» در مفهوم متعارف اين واژه در ايران به وجود آمده باشد. در اين مقاله ضمن تبيين اين موضوع و رابطه و مباحث آن در همين حوزه از علوم، به نسبت آن با مفهوم بورديويي «انسان دانشگاهي» و به طور خاص به اهميت زبان و تاثير آن در اين فرايند، اشاره خواهيم كرد. پرسش اصلي مقاله بنابراين، در كنار تشريح وضعيت موجود، آن است كه آيا ما با كمبود يا نبود يك «زبان دانشگاهي» نيز سروكار داريم؟ اگر آري چرا؟ و رابطه اين زبان با آنچه شايد بتوان زبان متعارف اجتماعي ناميد در شرايطي كه انحصار علم به شدت در حال بيرون رفتن از دست دانشگاهيان است و در كشوري كه از خصوصيات بارز آن چند زبانه بودن و چند فرهنگي بودن هويت هايش است، چه مي تواند باشد و چگونه بايد اين روابط را تحليل كرد؟ مقاله در تحليل هاي اصلي خود، لزوم بازنگري اي اساسي در شيوه هاي تدريس، پژوهش و كنش دانشگاهي را در ساختارها و در فرايندها نشان مي دهد و زبان را به عنوان يكي از اصلي ترين ابزارها در اين راه معرفي مي كند كه بايد «ساخته شود.

A century after the introduction of higher education and 80 years after the founding of the University of Tehran, as the Mother University, Iran has a student population of almost 5 million plus millions more who have already graduated. This country, in comparison to countries with similar populations, has one of the largest proportions of total students and graduates in the higher educational level in the world. In this regard Iran can stand in comparison with developing countries like Turkey as well as developed countries such as France. This is a paradoxical status when the vast majority of Iranian academic scholars believe that an “academic community” has not taken shape in Iran in the conventional sense of the word. In this paper, based primarily on P. Bourdieu approach of “Homo Academicus," we’ve tried to analyze the situation by focusing on one of the most important aspects of the problem: the language issue. The questions to be answered in this paper are as follows: Do we have really a scientific and academic language? If yes, what are its mechanisms and characteristics which influence academic thought in this country? The results of the study reveal that this language, even taken as “existed” is malformed and is far from a means contributing to the constitution of scientific community. This is a more realistic issue concerning the humanities and social sciences. Without such an academic language, the formation of a local or local/global sociological thought is an almost impossible task.