تأثير كيفيت نقشة ذهني بر امنيت اجتماعي خانواده در فضاهاي عمومي‌ شهر مطالعه‌اي در كلان‌شهر تبريز

The quality of mental map and social security for present of families in public spheres of city (case study of Tabriz)

نقشۀ ذهني هر فردي كه در فضاي جغرافيايي قرار مي‌‌گيرد مسبوق به نگرش‌ها، ارزش‌ها، عواطف، اميال و انگيزه‌هاست؛ به عبارت ديگر، فرايندهاي روان‌شناختي روح به نوعي به بازنمايي ذهني جهان بيرون منجر مي‌‌شوند كه پايه‌اي براي گزينشگري فضايي است. كيفيت نقشۀ ذهني از فضاهاي عمومي‌ متأثر از عوامل اقتصادي-اجتماعي،‌ فرهنگي و كالبدي است. حضور خانواده‌ها در فضاهاي عمومي‌ شهر ممكن است از بازنمايي متقابل نقشۀ ذهني و امنيت اجتماعي متأثر باشد. هدف تحقيق به‌دست‌آوردن همبستگي معني‌دار بين كيفيت نقشۀ ذهني و امنيت اجتماعي خانواده‌ها در شهر تبريز است. اين مقاله به روش پيمايشي و با استفاده از پرسش‌نامة بسته به دنبال تحليل رابطۀ متقابل نقشۀ ذهني از محله‌هاي شهري و امنيت حضور خانواده‌ها در فضاهاي عمومي‌ كلان‌شهر تبريز است. شهروندان نقشه‌هاي ذهني متفاوتي از محله‌هاي مختلف شهر تبريز دارند كه تأثير مستقيمي‌ بر امنيت اجتماعي حضور خانواده‌ها در فضاهاي عمومي‌ دارد. نقشه‌هاي ذهني فضاهاي متعلق به حاشيه‌نشينان شهر تبريز تصوير مطلوبي از امنيت اجتماعي حضور خانواده در فضاهاي عمومي‌ به دست نمي‌دهد. حضور خانواده‌ها در فضاهاي عمومي‌ شهر تبريز مسبوق به گزينشگري فضايي و نقشۀ ذهني است.

Mental maps of each person are rooted in attitudes, values, emotions and motivations. In other word, psychological processes will result in mental representation of external world. Quality of mental map of public spaces is affected by socio- economic, cultural and physical factors. Presence of families in public spaces of cities can be a result of mutual representation of mental map and social security. The purpose of this study is obtaining the relationship between quality of mental map and social security of families in Tabriz city. The study was conducted using survey method. The data was gathered through a closed questionnaire administered in city of Tabriz, North West of Iran. Citizens have different mental maps about different neighborhoods of Tabriz. These different mental maps have direct impact on social security and presence of families in public spheres. Mental maps of residents of city margins do not produce a good picture of social security about presence of families in public spaces. The presence of families in public spaces of Tabriz is affected by their spatial selectivity and mental map.