ژئوشيمي سنگ‌هاي دگرگوني ناحيه‌اي سبزوار، شمال بلوك‌هاي خرد قاره ايران مركزي (CIM)

Geochemistry of Sabzevar regional metamorphic rocks, northern Central Iranian Microcontinent Blocks (CIM)

سنگ­هاي متابازيت مي­توانند برخي از شواهد فرآيند­هاي تكتونيكي و ژئوشيميايي مناطق فرورانشي را حفظ كنند. افيوليت­ها و متابازيت­هاي سبزوار كه در شمال خرد قاره­ ايران مركزي واقع هستند چنين شواهدي را حفظ كرده­اند. متابازيت­ها پوسته اقيانوسي فسيلي حوضه مرتبط به نئوتتيس مي­باشند. متابازيت­ها شامل گلوكوفان ­شيست، آمفيبوليت و شيست سبز مي­باشند. محتواي عناصر اصلي و فرعي اين سنگ­ها نشان مي­دهد كه سنگ مادر شيست­هاي آبي و آمفيبوليت­ها، بازالت­هاي نوع مورب بوده است. عناصر نادر خاكي وجود دو نوع مورب غني (E-MORB) و تهي شده (N-MORB) را نشان مي­دهند. مجموع عناصر نادر خاكي (ΣREE) براي بازالت­هاي نرمال مورب 246 - 132 (ppm) و براي مورب غني شده 744-617 (ppm) مي­باشد. نسبت La/Yb از 43/0 تا 79/0 براي نرمال مورب و 1/1 و 7/8 براي مورب غني شده در تغيير است. عدد منيزيم بين 27/0- 24/0، 24/0 - 23/0، 42/0 و 38/0 به ترتيب براي گلوكوفان شيست، گارنت آمفيبوليت، آمفيبوليت و كلريت شيست در تغيير است كه نشان دهنده تفريق بلوري ضعيف در ماگماي اوليه مي­باشد. سنگ­هاي دگرگوني فشار بالا در نتيجه فرورانش به سمت شمال شاخه­اي از نئوتتيس حوضه سبزوار بين خرد قاره ايران مركزي و اوراسيا از كرتاسه بالائي تا ائوسن تشكيل شده­اند

HP/LT metabasite rocks can preserve some evidences of tectonic and geochemical processes of a subduction zone. Sabzevar Ophiolite and metabasites which are located at the north of Central Iranian Microcontinent Block (CIM) have preserved such evidences. The metabasites are fossil oceanic crust of Neotethys-related basin. Metabasites are composed of glaucophane schist, amphibolite and greenschist. Major and trace element contents of the rocks indicate that blueschist and amphibolite protoliths were MORB basalts. Rare earth elements show presence of two MORB types, N- and E-MORB. ΣREE is 132-246 (ppm) and 617-744 (ppm) for the N- MORB and E-MORB basalts, respectively. La/Yb ratio is ranging from 0.43-0.79 for N-MORB and 8.7 and 1.1 for E-MORB. The Mg# ranges are between 0.24-0.27, 0.23-0.24, 0.42 and 0.38 for glaucophane schist, garnet amphibolite, amphibolite and chlorite schist, respectively, which indicates a weak fractional crystallization in the original magma. High pressure rocks were formed due to northward subduction of Neotethys-branch of Sabzevar basin between CIM and Eurasia since Upper Cretaceous to Eocene.