بررسي پگماتيت‌هاي ابراهيم عطار و اسكارن‌هاي وابسته به آن (جنوب غربي قروه)

Study of pegmatites from Ebrahim Attar and related skarns (southwest of Qorveh)

منطقه­ي مورد بررسي در غرب ايران و در 38 كيلومتري جنوب غربي شهرستان قروه واقع شده است و در تقسيمات زمين­شناسي بخشي از زون سنندج- سيرجان به حساب مي­آيد. اين منطقه شامل دايك­هاي پگماتيتي متعددي است كه از نظر كاني­شناسي و ژئوشيمي در گروه پگماتيت­هاي مسكوويت­دار حاوي عناصر كمياب قرار مي­گيرند. ليتولوژي اين توده از سينوگرانيت تا گرانوديوريت پگماتيتي متغير است. سنگ­هاي اين مجموعه از نوع I، آهكي-قليايي با پتاسيم متوسط تا بالا بوده و از نظر درجه اشباع از آلومينيوم در گستره­ي متا­آلومين تا پرآلومين قرار دارند. مقدار پايين (La/Yb)N در اين نمونه­هاي پگماتيتي (28/2)، نشان دهنده پيشرفت تبلور جدايشي در ماگماي اوليه است. مقدار Eu/Eu* نيز در آنها بسيار پايين و برابر 137/0 است كه حاكي از جدايش پلاژيوكلازهاي غني از Ca قبل از مرحله­ي پگماتيتي است. در نمودارهاي عنكبوتي رسم شده، عناصر LILE نظير K، Rb و Th نسبت به عناصر HFSE بويژه Nb و Ti غني شدگي نشان مي­دهند. تزريق پگماتيت­هاي مورد بررسي به درون سنگ­هاي كربناتي مجاور منجر به تشكيل اسكارن شده ­است، اين اسكارن­ها از تركيب كاني­شناسي متفاوتي نظير: ترموليت، اپيدوت، اسكاپوليت، كلينوزوئيزيت، پيروتيت، پيريت، كالكوپيريت و مگنتيت تشكيل شده­اند. بر اساس ژئوشيمي پگماتيت­هاي مورد بررسي، تركيب آنها با توده­هاي توام با اسكارن Sn، W و Mo همخواني دارد، اين امر با بررسي­هاي صورت گرفته در منطقه در مورد كانه­­­زايي Sn و W همخواني دارد.

The study area is located in west of Iran (38 km SW of Qorveh). This region is part of Sanandaj-Sirjan zone. This area contains several pegmatitic dikes and based on mineralogical and geochemical characteristics belong to muscovite-rare-element pegmatites. The lithology of this body varies from pegmatitic syenogranite to granodiorite. Various rock bodies in this suite are mostly I-type and calc-alkaline, with moderate to high K and regarding to the aluminum saturation degree they are subaluminous to peraluminous. The low (La/Yb) N ratio in the pegmatitic samples (2.28) indicates progression of fractional crystallization in the initial magma. The low Eu/Eu* ratio (0.137) in these pegmatites indicates differentiation of calcic plagioclase before pegmatitic stage. In the spider diagrams, LILE elements such as K, Rb and Th are enriched relative to HFSE elements specially Nb and Ti. Intrusion of this pegmatite in the carbonate rocks led to skarn development. These skarns have different minerals such as tremolite, epidote, scapolite, clinozoisite, pyrrhotite, pyrite, chalcopyrite and magnetite. Based on geochemical characteristics of these pegmatites, their composition, in accordance with bodies, is related to Sn, W and Mo skarns. This fact is in agreement with the studies in area regarding Sn & W mineralization.