اثرات كايمريسم بر بيماري پيوند عليه ميزبان، عود بيماري و بقا پس از پيوند مغزاستخوان آلوژن در ايران

Effects of chimerism on graft-versus-host disease, disease recurrence and survival after HLA-identical marrow transplantation in Iran

سابقه و هدف حضور هم‌زمان سلول‌هاي خون‌ساز گيرنده و دهنده در بدن شخص گيرنده پس از پيوند آلوژن مغزاستخوان، كايمريسم مختلط (mixed chimerism) ناميده مي‌شود. تحليل كايمريسم روش بسيار ارزشمندي براي ارزيابي رژيم‌هاي آماده‌سازي مختلف، GVHD ، رژيم‌هاي پيشگيرانه و سلول درماني براي افزايش موفقيت پيوند است. مطالعه حاضر دركشور به‌منظور بررسي اثرات كايمريسم بر بيماري پيوند عليه ميزبان، عود بيماري و بقا پس از پيوند مغزاستخوان، انجام شد. مواد و روش‌‌ها مطالعه انجام شده هم‌گروهي و آينده‌نگر بود. در اين مطالعه ارتباط كايمريسم مختلط با بيماري پيوند عليه ميزبان حاد، عود بيماري، بقا، و بقاي بدون عود در 91 بيمار دريافت‌كننده پيوند از مغزاستخوان (12نفر) يا از خون محيطي (79 نفر) بررسي شد. ارزيابي كايمريسم با استفاده از روش واكنش زنجيره‌اي پليمراز توالي‌هاي تكراري كوتاه (STR-PCR) صورت گرفت. جمعيت مورد مطالعه شامل بيماران مبتلا به تالاسمي، AML ، ALL ، CML و ساير موارد و شامل 38 زن (41/8%) و53 مرد (58/2%) با ميانه سني 21 سال (50-3) بودند. ميانه زمان پيگيري13 ماه بود. تحليل داده‌ها در نرم‌افزار آماري SPSS با آزمون t و كاي‌دو (Chi-square) صورت گرفت. يافته‌‌‌ها در روز 30 بعد از پيوند، كايمريسم مختلط در 1 5 بيمار ( 5/61 %)، كايمريسم كامل دهنده در 72 بيمار (79%) و فقدان كايمريسم در 4 بيمار (4/5%) مشاهده شد. ميزان بروز GVHD حاد به طرز قابل توجهي در بيماران با كايمريسم مختلط پايين‌تر از بيماران با كايمريسم كامل بود (0/01= p ) ولي تفاوت معني‌داري در شدت GVHD حاد (درجه 1، 2 در مقابل 3، 4) بين دو گروه مشاهده نشد. ميزان عود 17/6% ، بقاي كلي بيماران 88/9% و بقاي بدون عود 80/2% بود كه تفاوت معني‌داري بين بيماران با كايمريسم مختلط و كايمريسم كامل مشاهده نشد. نتيجه گيري پيش‌بيني نتيجه نهايي كايمريسم مي‌تواند به انتخاب مداخلات درماني مناسب و پيشگيري از عود يا رد پيوند در بيماران كمك كند.

Background and Objectives The co-existence of recipient’s and donor’s hematopoietic systems after allogeneic marrow transplantation is called mixed chimerism. Chimerism analysis provides a national method of assessing the ability of different conditioning regimens, graft-versus-host disease (GVHD), prophylactic regimens, and cellular therapy to promote engraftment. Materials and Methods The association of mixed chimerism with acute graft-versus-host disease (GVHD), disease recurrence, survival, and relapse free survival was investigated in 91 patients 12 and 79 of whom underwent either bone or peripheral blood HLA-identical marrow transplantation respectively. Chimerism was assessed using multiplex amplification of shorty tandem repeats (STR-PCR). Cases included thalassemics (19 subjects), AML (29), ALL (20), CML (18) and others (5). Median age was 21 (age range of 3-50). There were 38 females (41.8%) and 53 males (58.2%). Conditioning was busulfan plus cyclophosphamide in 34 patients, busulfan plus fludarabin in 51 patients and busulfan plus fludarabin plus anti-thymocyte globulin in 6 patients. Median time of follow up was 13 months. Data was analyzed using SPSS statistical software. Results On day 30 after transplantation, mixed chimerism (MC) was observed in 15 patients (16.5%), complete donor chimerism (CC) in 72 patients (79%), and no chimerism in 4 patients. The incidence of acute GVHD was significantly lower in mixed chimeras than in complete chimeras (p=0.01) but there was no significant difference in acute GVHD grade (I, II vs. III, IV) between two groups. The incidence of relapse and overall survival were 17.6% and 88.9% respectively showing no significant difference between MC and CC. Relapse free survival was 80.2% and not significantly different between two groups. Conclusions Despite some previous reports, we found no significant difference in survival and relapse rate between MC and CC.