بررسي ميزان آگاهي و ديدگاه معلمين خانم و دانش‌آموزان بالاي 17 سال دبيرستان‌هاي دخترانه استان اردبيل در مورد اهداي خون

Evaluation of knowledge and attitude of female teachers and students (above 17 years of age) about donation in Ardabil province girl high schools

سابقه و هدف با توجه به هدف اصلي سازمان انتقال خون كه تأمين خون سالم و كافي براي بيماران و نيازمندان به خون و فرآورده‌هاي خوني مي‌باشد، انتخاب اهداكنندگان سالم داراي اهميت فوق‌العاده مي‌باشد. از طرف ديگر زنان به‌خصوص قشر دانش‌آموز و معلمان خانم كه احتمال انجام رفتارهاي پرخطر كمتري نسبت به مردان دارند، منبع بسيار مهمي براي تأمين خون سالم محسوب مي‌گردند. در عين حال با توجه به اين‌كه ميزان مشاركت اين قشر از جامعه در زمينه اهداي خون كمتر از آقايان در سطح كشور و بالاخص استان مي‌باشد، در اين پژوهش علل اقدام كمتر خانم‌ها براي اهداي خون، نسبت به آقايان بررسي شده‌است. مواد وروش‌ها نوع مطالعه مقطعي مي‌باشد و جامعه مورد مطالعه، معلمين خانم و دانش‌آموزان بالاي 17 سال دبيرستان‌هاي دخترانه استان اردبيل مي‌باشد. روش نمونه‌گيري به‌صورت نمونه‌گيري خوشه‌اي از بين دبيرستان‌هاي دخترانه استان بود و تعداد 280 نفر دانش‌آموز و 280 نفر معلم وارد مطالعه شدند. اطلاعات توسط پرسشنامه جمع‌آوري و در نهايت از نرم‌افزار كامپيوتري SPSS جهت تجزيه و تحليل آماري استفاده شد. يافته‌ها ميانگين سني گروه دانش‌آموزي 1/39 ± 17/9 سال و ميانگين سني معلمين 6/74 ± 33/7 سال بود. در اكثريت جمعيت تحت مطالعه، سطح تحصيلات پدران و مادران خانواده‌هاي دانش‌آموزان و معلمان دوره ابتدايي بوده و اكثراً پدران شغل آزاد و مادران خانه‌دار بودند(91/7% دانش‌آموزان و 91/6% براي معلمين). سابقه اهدا خون در دانش‌آموزان و معلمين به ترتيب 10 و 21 درصد بود. مهم‌ترين علت اهدا خون در هر دو گروه اقدام انسان‌دوستانه ذكر شد. 35% دانش‌آموزان و حدود 21% معلمين، به ميزان زياد و خيلي زياد از روند اهداي خون ترس داشتند.40% دانش‌آموزان و 57% معلمين مهم‌ترين علت استقبال كم خانم‌ها از روند اهدا خون را كم خوني بيان كردند. 32/2% دانش‌آموزان و 17% معلمين مهم‌ترين علت استقبال كم بانوان از اهداي خون را عدم موافقت والدين يا همسر مي‌دانند. 17/3% دانش‌آموزان و 9/6% معلمين سابقه انجام حجامت داشتند و بين دو گروه اختلاف معني‌دار آماري با 0/01= P مشاهده گرديد. نتيجه گيري با توجه به اين‌كه سه عامل عقيده بر كم خوني در خانم‌ها، ترس از اهدا و عدم اجازه والدين مهم‌ترين عوامل استقبال كم خانم‌ها در امر اهداي خون مطرح شده‌اند بايد در مورد آموزش عمومي مسايل مربوط به انتقال خون از طريق رسانه‌هاي عمومي و راديو و تلويزيون اهتمام ملي را مد نظر داشت.

Background and Objectives To ensure safe and adequate blood supply to meet patients' needs is the main goal of blood centers. To this end, regular blood donors play an important role; especially recruitment of female teachers and students is very significant. In this study, we aimed to study reasons why females as compared with males are less motivated to embark on blood donation. Materials and Methods This survey was a cross-sectional research. A questionnaire was used to gather data on the knowledge and attitude of 280 female teachers and 280 female students about blood donation . SPSS statistical software was used for data analysis. Results The age average of students and teachers were 17/9±1/39 and 33.7±6.74 respectively. 10% of female students and 21% of female teachers had the experience of blood donation. The main positive motivation for blood donation in both groups came out of altruistic causes. 35% of students and 21% of teachers were afraid of blood donation, 40% of students and 57% of teachers were afraid of anemia, and finally 32.2% of students and 17% of teachers were not allowed by their parents and hubands to donate blood. Conclusions In this study , three main negative motivation causes for females to embark on blood donation came out to be fear of donation, fear of getting anemia, and lack of permission by their parents and husbands.