پديد آورندگان :
مقصودلو، مهتاب مركز تحقيقات سازمان انتقال خون ايران , مكي پور، مرجان مركز تحقيقات سازمان انتقال خون ايران , ناسي زاده، سهيلا مركز تحقيقات سازمان انتقال خون ايران
كليدواژه :
اهد اي خون , انتخاب اهداكننده , انتقال خون , ايران
چكيده فارسي :
سابقه و هدف
انتخاب نامناسب اهداكننده منجر به ايجاد عوارض براي داوطلب اهداي خون و يا بيمار گيرنده خون خواهد شد. در اين مطالعه فراواني هر يك از موارد معافيت از اهداي خون در 7 استان كشور كه جمعاً حدود نيمي از خونگيري كشور را به عهده دارند، تعيين گرديد.
مواد و روش‌ها
تحقيق حاضر يك مطالعه توصيفي از نوع مقطعي بود كه در مراكز انتقال خون استان تهران ، فارس ، اصفهان ، خراسان ، آذربايجان شرقي و غربي و اردبيل بر روي 18585 نفر داوطلب اهداي خون كه از ابتداي زمستان 1381 تا پايان بهار 1383 جهت اهداي خون به پايگاه هاي انتقال خون استان ها ي مذكور مراجعه و در بررسي پزشكي به هر علتي از اهداي خون معاف شد ه بودند ، انجام شد. روش نمونه گيري تصادفي سيستماتيك بود. براي افراد تحت مطالعه پرسش نامه اي شامل خصوصيات دموگرافيك فرد، نوع اهداي خون، سابقه اهداي خون، علت معافيت و نوع معافيت از اهداي خون، تكميل گرديد. اطلاعات جمع آوري شده با استفاده از آزمون هاي آماري كاي دو Chi-square) ، t-test) و دقيق فيشر (Fisher's exact test) مورد تجزيه و تحليل قرار گرفتند .
يافته‌ها
ميانگين سني افراد معاف شده از اهداي خون 11/3 ± 32/3 سال بود. 82/8% مرد و 17/8% زن بودند. 43% از افراد معاف شده در اين مطالعه مجرد، 56/5% متاهل و 0/5% بيوه يا مطلقه بودند. از نظر تحصيلات 3/9% بي‌سواد، 38/5% زيرديپلم، 38/3% ديپلم و 19/4% داراي تحصيلات دانشگاهي بودند.38% سابقه هيچ‌گونه اهداي خون قبلي نداشتند، 31/3% اهدا كننده با سابقه قبلي اهداي خون و 29/2% اهدا كننده مستمر بودند. شايع‌ترين علت معافيت از اهداي خون ، تماس‌هاي جنسي نامطمئن اخير (17/8%) و پس از آن به ترتيب ، مصرف دارو (12/3%)، هپيوتانسيون (8/9%)، حجامت (8%) و پلي سيتمي (5/7%) بود.
نتيجه گيري
در مطالعه حاضر ، شايع‌ترين علت معافيت از اهداي خون، تماس جنسي نامطمئن اخير مي‌باشد كه در مقايسه با مطالعه مشابه در گذشته ، نشان دهنده افزايش روند اين رفتار پر خطر در داوطلبان اهداي خون است و از آن‌جا ي ي كه معافيت از اهداي خون تابعي از شيوع بيماري‌ها و رفتارها ي پرخطر در جامعه است ، افزايش ميزان معافيت ، بيانگر افزايش روند رفتار پرخطر در جامعه مي‌باشد.
چكيده لاتين :
Background and Objectives
In this study we determined the prevalence of causes for deferral of blood donors in 7 blood
centers. These centers are responsible for providing approximately half of the blood units
transfused in Iran.
Materials and Methods
This was a cross-sectional study covering 18585 deferred blood donors in Tehran, Fars,
Isfahan, Khorasan, East and West Azarbaijan and Ardebil provinces. The simple random
sampling method was used. A special form was filled out by the attending physician
questioning about demographic characteristics, history of blood donation, and causes of
rejection.
Results
The average age of donors was 32.3 ± 11.3 years. 82.8% of deferred donors were male and
17.8% female. 43% were single, 56.5% married, and 0.5% divorced. 3.9% were illiterate,
38.5% under diploma, 38.3% diploma, and 19.4% university graduates . 38% had no previous
history of blood donation, 31.3% were donors with previous history of donation, and 29.2%
were regular donors . The most common reason of deferral was unsafe sexual contact (17.8%)
followed by drug administration (12.3%), hypotension (8.9%), bloodletting (8%), and
polycytemia(5.7%).
Conclusions
In this study the most common reason for deferral was unsafe sexual contact. In comparison to
the similar study in 1999 the percent of high-risk behaviors has increased.
