بررسي كاني شناسي، ژئوشيمي و ايزوتوپ‌هاي استرانسيوم-نئوديميم سنگ‌هاي‌آتشفشاني و دايك‌هاي واقع در واحدهاي رسوبي ميوسن در ناحيه اسكر (شمال شرق بافت، استان كرمان) (زون اروميه ـ دختر)

Investigation on mineralogy, geochemistry characteristics and Sr-Nd isotopic analysis for volcanic rocks and dikes covered by Miocene sedimentary sequences in the Sker area, NE Baft city in Kerman Province (Urumieh-Dokhtar zone)

منطقه­ي مورد بررسي در استان كرمان و در شمال شرق شهرستان بافت و نزديك به رابر واقع شده است. اين بخش كه در تقسيمات ساختاري منطقه­هاي ايران در نوار ماگمايي اروميه-دختر قرار دارد در استان كرمان وابسته به نوار دهج-ساردوئيه است كه به موازات كمان ماگمايي اروميه-دختر قرار گرفته است. بيشتر دنباله­هاي آتشفشاني اين ناحيه شامل آندزيت­، آندزيت بازالت، داسيت و به مقدار كمتر بازالت و تراكي­آندزيت به سن ائوسن هستند كه همراه با سنگ­هاي آذرآواري و پيروكلاستيك شامل گدازه­ها و روانه­هاي ايگنيمبريتي قرار گرفته­اند. از نظر كاني­شناسي، اين واحدها شامل كاني­هاي پلاژيوكلاز و هورنبلند و كلينوپيروكسن به عنوان كاني­هاي اصلي و كاني­هاي بيوتيت، كوارتز و كاني­هاي كدر بعنوان كاني­هاي با فراواني كمتر هستند. بر اساس داده­هاي ژئوشيميايي، عناصر اصلي و كمياب اين سنگ­ها در گستره انواع آهكي-قليايي پتاسيم متوسط قرار گرفته و داراي ماهيت شبه آلومين هستند. بنابر آناليزهاي ايزوتوپي انجام شده و رسم نمودار ايزوكرون­هاي مربوطه سن 5/2±7/45 ميليون سال (ائوسن زيرين) براي سنگ­هاي آتشفشاني به دست آمده است. بر اساس داده­هاي ايزوتوپي بدست آمده معلوم شد كه نسبت 87Sr/86Sr براي واحدهاي مورد بررسي بين 704759/0 تا 705933/0 متغير است و ميزان نسبت و تغييراتAWT IMAGE از 512711/0 تا 512823/0 و از 15/2 تا 82/3 متغير است كه از نظر تركيبي نشانگر خاستگاه گوشته­اي است. بنابراين تغييرات مشاهده شده­ي نسبت­هاي ايزوتوپي در واحدهاي مورد بررسي، اثر قابل توجه هضم مواد پوسته بالايي به همراه فرايند تبلور تفريقي در يك سيستم باز را ثابت مي­كند. وجود بيهنجاري منفي از Eu و غني شدگي از LREE نسبت به HREE و بالا بودن مقدار عناصر ناسازگار LIL نسبت به HFS به همراه بي­هنجاري منفي شاخص Nb، Ti و P در واحدهاي مود بررسي دليلي بر غلبه رژيم وابسته به فرورانش پوسته­ي اقيانوسي نئوتتيس صفحه­ي عربي به زير صفحه­ي ايران مركزي در حاشيه­ي فعال قاره­اي در منطقه است كه نتايج حاصل با ديگر بررسي­هاي انجام گرفته در منطقه­ي اروميه-دختر همخواني و قابل قياس است. ماگماي اوليه­ي سنگ­هاي آتشفشاني منطقه احتمالاً از ذوب بخشي گوشته كه خود در اثر تماس با شاره­هاي مشتق شده از پوسته اقيانوسي در حال فرورانش است و از عناصر كمياب غني شده، ريشه گرفته است.

Study area is located in Kerman Province and NE Baft city near to Rabor town. This section is in the structural division of Iran classified as Urumieh-Dokhtar magmatic belt which in Kerman area is called- Dahaj-Sarduieh belt that extended parallel to Urumieh-Dokhtar magmatic belt. These rocks comprise of andesite, andesite-basalt, dacite and rarely basalt and trachy-andesite with Eocene age that are associated with ignimbrite and pyroclastic flows. Studied volcanic units and intermediate dikes are covered by sedimentary sequences with N-S and E-W trend .Major minerals in these dikes are plagioclase (as major phenocryst) hornblende and Cpx and common minor minerals are biotite, quartz and opaque. Dominant texture in these rocks is porphyry, however many evidence such as corrosion of plagioclase, serisitization and disequbirilium texture observed. Based on major and minor element geochemical data, these rocks belong to calc-alkaline series and have metalumine trend. According to isotopic analysis and isochrones diagram, age of 45.7 Ma is obtained for study rocks. Based on these diagrams, 86Sr/86Sr ratio for these units is varied between 0.704759 to 0.705561 and value of 144 Nd/ 143 Nd is between 0.512711 – 0.512823 and εNd rangs from 1.68 to 3.82. This data shows a depleted mantle origin for dikes parent magma. Also variation of isotopic ratio in study units in NE Baft revealed an obvious upper crust assimilation which is associated with fractionation crystallization in an open system. Negative Eu anomaly and LREE enrichment more than HREEs and high value of LIL element relate to HFSEs bearing with negative anomaly of Ti, Nb and P demonstrate a subduction of Arabian oceanic crust beneath the Central Iran plate in active continental margin as a major tectonic setting for genesis of study area rocks. According to geochemical and isotopic analysis, these volcanic rocks probably formed from partial melting of mantle wedge that was associated with fluid and sediment derived from oceanic subducting crust that enriched from REEs.