شيمي كاني‌ها و دما فشارسنجي گارنت استاروليت شيست‌هاي منطقه همدان

Mineral chemistry and thermobarometery of garnet staurolite schists from the Hamedan area

استاروليت شيست‌هاي دربردارنده گارنت بخش مهمي از دنباله سنگ‌هاي دگرگوني ناحيه‌اي در منطقه همدان (شمال پهنه سنندج-سيرجان) را تشكيل مي‌دهند. اين سنگ‌ها داراي پورفيروبلاست‌هاي استاروليت و گارنت هستند كه در زمينه‌اي متشكل از بيوتيت، مسكويت و كوارتز قرار گرفته‌اند. استاروليت‌ها از گونه آهن‌دار هستند و تنوع تركيب شيميايي اندكي نشان مي‌دهند. آلماندين مهم‌ترين جزء تشكيل دهنده گارنت‌هاست، البته افزايش آهن و منيزيم و كاهش منگنز از مركز به كناره اين بلورها نيز ديده مي‌شود كه نشان دهنده تشكيل آنها طي دگرگوني پيشرونده است. بيوتيت‌ها نيز از نوع سيدروفيليت هستند. علاوه بر اين كاني‌ها، كلريت‌هاي غني از آهن و از گونه ريپيدوليت در كناره برخي از استاروليت­ها ديده مي‌شوند كه از دگرگوني پسرونده آنها شكل گرفته­اند. روش‌هاي مختلف دما-فشارسنجي به كار رفته نشان مي‌دهند كه دما و فشار نهايي دگرگوني براي گارنت استاروليت شيست‌هاي همدان به طور ميانگين 560 درجه سانتيگراد و 3 تا 5/3 كيلوبار بوده است. بر اين اساس مي‌توان آنها را از انواع سنگ‌هاي دگرگوني دما بالا-فشار متوسط تا پايين نوع بوچان دانست.

Garnet bearing staurolite schists comprise an important part of regional metamorphic succession in the Hamedan area (north of the Sanandaj-Sirjan zone). These rocks contain staurolite and garnet porphyroblats that lie in a matrix which is composed of biotite, muscovite and quartz. The staurolites in Fe-rich and show little chemical composition diversities. Almandin is the most important component of the garnets although core to rim Fe and Mg increasing and Mn decreasing are visible indicating that they formed during a progressive metamorphism. The biotites are siderophyllite type. In addition to these minerals, Fe-rich chlorites of ripidolite type are present in margins of some staurolites that were formed by retrogressive metamorphism. Various thermobarometery methods show that top P-T metamorphic condition for the garnet saturolite schists of the Hamedan area was 560 oC in average and 3 to 3.5 kb. According to the results, these rocks can be considered as high T- medium to low P Buchan type metamorphic associations.