اندازه‌گيري نابرابري مخارج عمومي آموزش در استان‌هاي خراسان شمالي، رضوي و جنوبي

Measurement of Inequality of Public Expenditures on Education

دولت‌ها از طريق اعمال سياست‌هاي مالياتي و بودجه‌اي در جهت عادلانه‌تر كردن توزيع درآمدها تلاش كرده‌اند. ليكن مادام كه ساختارها تغيير و تحولي نيابد، كوشش اين سياست‌ها، پيامدهاي ناچيزي را به ارمغان مي‌آورند؛ اما چگونگي توزيع مخارج عمومي آموزش در ميان اقشار جامعه و اين‌كه چه كساني از اين مخارج بهره‌مند شده يا بيشتر بهره‌مند مي‌شوند، مي‌تواند بر كاهش اين نابرابري‌ها تأثير بگذارد. اين پژوهش به اندازه‌گيري نابرابري مخارج عمومي آموزش در استان-هاي خراسان شمالي، رضوي و جنوبي طي دو سال 1384 و 1390 پرداخته است. روش پژوهش، رويكرد تحليل وقوع منفعت است. منحني تمركز منفعت، منحني لورنز درآمد، ضريب سوئيتس و ضريب جيني براي بررسي سوال تحقيق به‌كار گرفته شد. نتايج به‌دست آمده نشان مي‌دهد، توزيع مخارج عمومي آموزش در هر سه استان طي دو سال مذكور، توزيعي كاهنده است. بدين معني كه دهك‌هاي بالاي جامعه سهم بيشتري از اين مخارج، نسبت به دهك‌هاي پايين جامعه داشته است. هم‌چنين مقايسه ضريب جيني و ضريب سوئيتس سه استان طي دو سال 1384 و 1390 نشان مي‌دهد با وجود اين كه از نابرابري درآمد كاسته شده است اما توزيع مخارج در سال 1390 نسبت به سال 1384 توزيع نسبتا كاهنده‌تر (نابرابرتر) داشته است. بنابراين با استناد بر اين نتايج فرضيه مطرح‌ شده پژوهش در فصل اول رد مي‌شود. اين بدين معناست كه عملكرد دولت قبلي در جهت ايجاد برابري بيشتر در حوزه آموزش در استان هاي مورد مطالعه چندان موفق نبوده است. لذا با توجه به اين نتايج، پيشنهاد مي‌شود دولت برنامه‌هايي جامع براي حمايت از مناطق محروم و روستايي به ‌منظور كاهش فقر و جلوگيري از گسترش بي‌سوادي را در دستور كار قرار دهد.

Governments through taxation and budget policies have tried towards a more equitable income distribution. But as long as the structure does not change, these policies bring little consequences. However, the distribution of public spending on education and how people and especially low income household benefit from these expending, can reduce the effect of these inequalities. This study investigates the public spending on education in Northern, Razavi and Western Khorasan provinces during two Years, 1384 and 1390. The method used in the study is the benefit incidence analysis. Concentration curve benefit, income Lorenz curve, Suits coefficient and the Gini coefficient were used for examining the questions. The results show that the distribution of public education spending in each province during the two years reduced, meaning that the upper deciles share of the spending education is greater than lower deciles. Also comparison of Gini and Suits coefficients during the two years (1384 and 1390) shows that despite the decrease in inequality of income distribution spending ,the distribution of spending in 1390 is lower (more unequal) that 1384. Therefore, based on the results of study the hypothesis posed in the first chapter is rejected. This means that the previous government has not been very successful in creating more equality in education in the studied provinces. Considering these results, it is suggested that the government should plan comprehensive programs to support the poor and rural areas to reduce poverty and prevent the spread of illiteracy on the agenda.