هاله‌هاي زمين‌شيميايي طلا و عنصرهاي همراه در كانسار طلاي نبي‌جان (جنوب‌باختري كليبر، شمال‌باختري ايران)

Geochemical halos of gold and associated elements in Nabijan gold index (SW Kaleibar, NW Iran)

نشانه معدني نبي‌جان در 20 كيلومتري جنوب‌باختري شهر كليبر (استان آذربايجان‌شرقي) و در پهنه ساختاري البرز – آذربايجان واقع شده است. واحدهاي زمين‌شناسي منطقه مجموعه‌اي از سنگ‌هاي آتشفشاني (تراكي‌آندزيت تا آندزيت) و رسوبي (شيل و سنگ‌آهك) كرتاسه هستند و توده مونزوگرانيتي، مونزوگرانوديوريتي و ديوريتي نبي‌جان (به سن اليگوسن) درون اين سنگ‌ها نفوذ كرده‌اند. در پي نفوذ اين توده‌ها و فرايندهاي گرمابي، كانه‌زايي طلا در واحدهاي كرتاسه و خود توده‌هاي نفوذي روي داده است. كانه‌زايي در منطقه نبي‌جان بيشتر به‌صورت رگه- رگچه‌هاي استوك‌ورك تا صفحه‌اي از كوارتز، همراه با پيريت و اندكي كالكوپيريت، اسفالريت و گالن، در توده مونزوگرانيتي است. گروه ديگر كانه‌زايي از نوع اسكارني بوده و به‌صورت رگه- رگچه‌هاي نامنظم با تراكم كم و عيار كم، در سنگ‌هاي كربناته كرتاسه روي داده است. بررسي‌هاي نخستين براي برآورد اندوخته طلا برپايه حفاري‌هاي انجام‌شده در اين گستره، نشان‌دهندة اندوختة سنگ معدنيِ 320000 تني با عيار ميانگين برابر 37/1 گرم در تن طلاست. برپايه حفاري‌هاي انجام‌شده، دو ناهنجاري مهم طلا در گسترة پيجويي‌شده ديده مي‌شود. نخستين ناهنجاري طلا پيامد نزديكيِ توده با سنگ‌هاي رسوبي- آتشفشاني كرتاسه و پهنه اسكارني است. در اين نوع كانه‌زايي همبستگي طلا با عنصرهاي مس، سرب، روي، نقره و آرسنيك كم است. ناهنجاري دوم با كاني‌سازي رگچه‌اي در توده مونزوگرانيتي همخواني دارد كه در آن، طلا با عنصرهاي مس، سرب، روي، نقره و آرسنيك همبستگي بالاتري دارد

The Nabijan ore index located 20 km southwest of Kaleibar city, East Azerbaijan province in the Alborz-Azerbaijan structural zone. Geological rock units outcropping in the area consist of volcano-sedimentary rocks (trachyandesite, andesite, shale and limestone) of the Cretaceous age which intruded by the Oligo-Miocene monzogranite, monzogranodiorite and diorite. These intrusions and related hydrothermal activities caused the Au mineralization in the Cretaceous host rocks, as well as in the monzogranitic intrusion. The mineralization in the monzogranite occurred as silicic stockwork and sheeted veins with pyrite and minor chalcopyrite, sphalerite and galena. The other type of mineralization is skarn, which present as sparse irregular veinlets with less amount of Au in the Cretaceous carbonates. Preliminary estimation of ore reserve shows 320000t reservoir with average of Au grade about 1.37 gr/ton. According to surface and drilling data, two important anomalies determined. One in the contact zone of intrusive rocks with the Cretaceous volcanics and carbonates (skarn zone). In this anomaly, the correlation coefficient index between Au and Cu, Pb, Zn, Ag, and As is low whereas, in the second one which coincides with stockwork mineralization within monzogranite, it is high.